vrijdag, december 21, 2007

Kritische vragen bij regering-Verhofstadt III

N-VA stemt niet over vertrouwen in regering-Verhofstadt IIIEn daarmee heeft België dus een nieuwe federale regering. Gevraagd naar een reactie verklaarde Bart de Wever dat het belangrijkste van deze regering is dat ze er is, en dat hij niet ontevreden was over het regeerakkoord. Maar heeft hij wel reden om tevreden te zijn? Op een ogenblik dat de Franstaligen van demandeurs de rien in demandeurs de tout veranderd waren, en de Vlamingen ze dus eindelijk hadden waar ze ze al zes maanden wilden hebben, bezweek Yves Leterme onder de Franstalige en koninklijke druk, en liet kartelpartner N-VA gewoon vallen.

Hoeft het eigenlijk te verbazen dat de partijvoorzitter van N-VA niet mans genoeg was om de eigenlijke vraag voor te leggen aan zijn partijraad, namelijk die over het vertrouwen in de nieuwe federale regering, en in de plaats daarvan liever een vraag stelde over de deelname aan de beruchte Conventie? En vervolgens het antwoord op de tweede vraag interpreteerde als een antwoord op de eerste, en in de Kamer zijn partij het vertrouwen liet schenken aan het anti-Vlaams gedrocht beter bekend als de regering-Verhofstadt III? Of wacht, neen, één kamerlid mocht zich onthouden, en welk kamerlid dat zou worden moest dan nog beslist worden door strootje te trekken. Ik kan me voorstellen dat deze heroïsche daad over tien of twintig jaar een eigen hoofdstuk zal krijgen in de geschiedenisboeken voor de middelbare school, en deel zal uitmaken van de eindtermen.

Laten we echter in de plaats van voorop te lopen op de toekomst nog eens overlopen wat er de laatste weken en maanden eigenlijk gebeurd is. Er was een tijd dat het Vlaams Kartel verkondigde dat het niet in een nieuwe federale regering zou stappen zonder een splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, zonder een echte staatshervorming, en zonder Yves Leterme als eerste minister. Brussel-Halle-Vilvoorde werd op 7 november min of meer gesplitst, eerder ondanks dan dankzij de regeringsonderhandelingen, en Yves Leterme is duidelijk geen eerste minister. Maar hoe zit het nu met die staatshervorming?

Wel, de strategie van CD&V en N-VA scheen zes maanden lang te zijn dat het kartel door te weigeren in een nieuwe federale regering te stappen de druk op de Franstaligen zou kunnen opvoeren, tot zij op een bepaald punt toch zouden toegeven omdat anders de Belgische staat, en dus ook het Belgische status quo en het vele Vlaamse geld, in gevaar zou komen. Dat punt was de laatste weken bijna bereikt, onder meer als gevolg van de stijging van de energieprijzen en de daaruit voortvloeiende daling van de koopkracht. CD&V en N-VA hadden de Franstaligen dus eigenlijk precies daar waar ze ze al zes maanden wilden hebben: klaar om toegevingen te doen. Je kan je dan ook afvragen wat Yves Leterme en de CD&V bezield hebben om plots op zowat alle punten zélf toe te geven, en zelfs hun kartelpartner openlijk te laten vallen, om in een regering te stappen die noch in het belang van Vlaanderen noch in het belang van CD&V of bij uitbreiding het Vlaams Kartel is. Men heeft hier een serieuze steek laten vallen door de staatshervorming met honderd dagen uit te stellen in ruil voor vers geld voor de Franstaligen.

Geld voor de Franstaligen? Jazeker: het tweede punt al van de regeringsverklaring gaat over de verhoging van de laagste uitkeringen en de pensioenen. Welke partij zou daar het meeste belang bij hebben? (Er doen hardnekkige geruchten de ronde dat hier en daar in de Borinage werklozen al met de gedachte speelden werk te gaan zoeken, desnoods zelfs in Vlaanderen!) O ja, er zal ook aan een lastenverlaging gewerkt worden voor de lage en gemiddelde lonen, maar dat is niet de eerste maatregel die Guy Verhofstadt vermeldde om iets aan de koopkracht te doen, en iedereen mag dus eens drie keer raden in welke volgorde de respectievelijke maatregelen uitgevoerd zullen worden. Wat nog meer verontrust is dat de PS zowat elke post die met pensioenen, uitkeringen of sociale zekerheid te maken heeft in handen krijgt: Laurette Onkelinx krijgt Sociale Zaken en Volksgezondheid, Christian Dupont Pensioenen bovenop Maatschappelijke Integratie, Gelijke Kansen en Grootstedenbeleid, en Paul Magnette Duurzame Ontwikkeling, Klimaat, Energie en Consumentenzaken. Dit is niet meer de kat op het spek binden, maar het spek voor de kat voorsnijden en in haar eetbakje leggen.

Daarmee heeft de PS vandaag de volledige controle verworven over alle cruciale geldkranen richting Zuiden, met de trouwe medewerking van Guy Verhofstadt en de instemming van Yves Leterme. En Bart de Wever, die nog niet zo lang geleden een campagne voerde tegen de verstrikking van Vlaanderen, hielp vandaag mee de strik rond Vlaanderen vast aan te binden. Benieuwd welke uitleg Bart de Wever klaar zal hebben als over honderd dagen zal blijken dat de Franstaligen opnieuw demandeurs de rien geworden zijn en er van een staatshervorming niets meer in huis zal komen. Misschien kan hij dan als bliksemafleider nog eens zijn favoriete verhaaltje over de maagdelijkheid van het Vlaams Belang opdiepen, zoals hij eerder deze week nog maar eens deed?

dinsdag, december 18, 2007

Peiling La Libre Belgique: opnieuw weinig beweging

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006Zondagavond publiceerde La Libre Belgique de resultaten van de laatste peiling van dit jaar. En net zoals bij De Standaard/VRT een goede week geleden viel er ook bij deze peiler weinig beweging te noteren aan Vlaamse zijde, maar de verschillen tussen de twee peilers blijven daarmee wel bestaan.

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (15-35%)Bij La Libre Belgique staan alle partijen op status quo vergeleken met de laatste verkiezingen, met inbegrip van het Vlaams Belang. La Libre Belgique geeft voor het Vlaams Belang deze keer een klein (niet-significant) verlies, en gelooft dus niet in de neergang die De Standaard/VRT maten. Het verschil tussen de twee peilers voor deze partij is overigens groter dan de foutenmarge.

Geeft deze peiler voor het Vlaams Belang geen significant verlies vergeleken met de verkiezingen van voor de zomer, dan valt toch wel op hoe de aanhang van die partij in de loop van iets meer dan een jaar geslonken is met meer dan zeven procent: in de zomer van verleden jaar stond de partij nog op 26,6%, terwijl ze vandaag nog op amper 19,0% staat.

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (0-10%)Ook voor Lijst Dedecker en Groen! meet La Libre Belgique voorlopig weinig beweging. Dat betekent dat ook voor Lijst Dedecker La Libre Belgique en De Standaard/VRT een duidelijk verschil meten, al is het verschil voor die partij niet zo groot tussen de twee peilers als voor het Vlaams Belang. Lijst Dedecker blijft voorlopig wel groter dan Groen!.

Alle Franstalige peilingen sedert 2006 Bij de Franstalige partijen valt er wel beweging te noteren. De liberalen van de MR gaan vergeleken met de verkiezingen meer dan drie procent achteruit, terwijl de humanisten van cdH bijna 2,5 procent vooruit gaan. Blijkbaar heeft het verloop van de huidige onderhandelingen aan Franstalige zijde wel enige invloed op de kiesintenties.

Alle Franstalige peilingen sedert 2006 (24-36%)Deze peiling toont voor de MR dus opnieuw een achteruitgang sedert de verkiezingen van juni, en voor de partij is het de slechtste peiling tot nog toe. Eigenlijk heeft ze in nog geen enkele peiling het resultaat van 10 juni kunnen evenaren. De partij blijft echter wel net iets groter dan aartsrivaal PS, maar het verschil tussen de twee partij is voor het eerst niet meer significant. Dat betekent echter niet dat de PS in deze peiling vooruit zou gaan, maar alleen maar dat ze minder achteruit gaat dan de MR.

Alle Franstalige peilingen sedert 2006 (8-22%)Ook in de middenmoot is er dus beweging, maar de resultaten van La Libre Belgique verschillen voor cdH en Ecolo toch wel opvallend van de peiling van Le Soir/RTBf een week geleden. Bij La Libre Belgique blijft cdH de grootste partij van de twee en gaat er zelfs op vooruit, en mag Ecolo een even grote vooruitgang noteren. Bij Le Soir/RTBf maakte Ecolo een zo grote sprong voorwaarts dat de partij vóór de cdH eindigde, ook al maakte die laatste een kleine vooruitgang. Wat in ieder geval duidelijk lijkt is dat zowel cdH als Ecolo op dit ogenblik wind in de zeilen hebben in de peilingen ten koste van MR en PS. Front National tot slot blijft ondertussen in een erbarmelijk toestand rond de kiesdrempel zweven.

Bijlage: Alle Vlaamse en Franstalige peilingen sedert 2006 (PDF)

zondag, december 16, 2007

Heeft Karel de Gucht zijn buik al ingevet?

Karel de GuchtIk heb de laatste dagen al veel aan Karel de Gucht moeten denken, en dan vooral zijn buik. Twee maanden geleden zat hij nog in De Zevende Dag, en voorspelde er met zijn zo typische arrogantie dat Bart de Wever en de N-VA plat op hun buik zouden moeten gaan liggen om onder de lat door te kunnen. Maar morgen moeten Karel de Gucht zélf en met hem de hele Open Vld misschien wel onder de anti-sp.a-lat door.

Karel de Gucht is een ietwat speciaal figuur in de Vlaamse politiek, vooral tragisch ook. Er was een tijd dat de man steevast omschreven werd als de slimste van alle politici, en alleen idioten durfden dat al eens in vraag stellen. De verklaring voor waarom hij dan al eens, regelmatig, vaker dan gemiddeld, eigenlijk aan de lopende band, een flater uithaalde was dan ook telkens snel gevonden: zijn probleem was dat de rest van de wereld niet zo slim als hem was, en hem dus constant verkeerd begreep. Het probleem zal ongetwijfeld nogal wat van mijn lezers bijzonder bekend voorkomen…

Een goede twee maanden geleden was deze Karel de Gucht dus uitgenodigd in het zondagse politieke praatprogramma De Zevende Dag, en mocht er eens zijn phare laten schijnen over de regeringsonderhandelingen. En de journalisten die hem uitgenodigd hadden kregen waar voor hun geld, want Karel de Gucht was in goede doen en scheidde het ene pareltje van een politieke commentaar na het andere af, als was hij een oester in een zee van EPO.

Laten we beginnen met zijn commentaar over de tweede poging van Yves Leterme zelf: «Mijn inschatting is dat deze formatiepoging zal lukken.» Niet dus: hij zat er al even ver naast als elke andere sterveling op dat ogenblik. Wat echter zo speciaal is aan Karel de Gucht, is dat hij soms de kunst verstaat om de rol van een soort anti-Cassandra te spelen: de man slaagt er namelijk af en toe in om de situatie te analyseren op precies dezelfde manier als de rest van de wereld, en dus de grootste vanzelfsprekendheden te brengen, maar door het feit dat hij die vanzelfsprekendheden brengt met de grootst mogelijk arrogantie en een misprijzen voor de tegenstrever dat er zo afloopt, zorgt hij er ook voor dat de tegenstander die het moet ontgelden vastberadener is dan ooit om zeker niet toe te geven.

De volgende uitspraak heeft dan ook hoogstwaarschijnlijk goed meegeholpen om het Vlaams Kartel bij mekaar te houden en vooral de houding van de N-VA te verstrakken, met uiteindelijk de mislukking van de formatie tot gevolg: «Ik denk dat zowat alle partijen onder de lat door zullen moeten, behalve wijzelf omdat we van in het begin hebben ingeschat dat we daar enorm mee moeten opletten. […] CD&V zal onder die lat moeten, ook de MR zal er onder moeten en de N-VA kan maar best plat op de buik gaan liggen.» Zowel CD&V als N-VA hingen onmiddellijk hoog in de gordijnen, terwijl Bart Somers moest proberen de gemoederen te bedaren door te verkondigen dat Karel de Gucht niets meer gezegd had dan wat iedereen al lang wist.

Vandaag zijn we twee maanden verder, en blijkt dat, hoewel Karel de Gucht volkomen gelijk had en inderdaad niets meer verteld had dan wat iedereen al lang wist, hij door zijn uitspraak goed meegeholpen heeft om uiteindelijk ongelijk te krijgen. Meer zelfs: vandaag is het de Open Vld die zelf in de tang wordt genomen door de andere partijen, en onder de lat door gedwongen wordt om de sp.a toch maar te aanvaarden. Nota bene met inbegrip van de blauwe broeders van over de taalgrens, de MR! Het zal je als flamingante Belg maar overkomen. En hebben ze blijkbaar daar in de partijtop van de Open Vld dan toch niet zo goed opgelet bij het leggen van de latten.

woensdag, december 12, 2007

Verdeling van de federale ministerpostjes

Bart Somers «Het kan de mensen niet schelen wie er in de Wetstraat 16 komt,» schreeuwde Open Vld-voorzitter Bart Somers nog niet zo lang geleden uit in De Zevende Dag. Dat neemt niet weg dat hij met lede ogen moet aanzien dat Guy Verhofstadt misschien wel Eerste Minister wordt, al dan niet ad interim, en daarmee een ferme streep trekt door Bart Somers' eigen plan om de «poppetjes» te plaatsen.

Dat Caroline Gennez en de sp.a (nog) niet staan te springen om in een federale regering te stappen is al bij al nog een geluk bij een ongeluk voor Bart Somers, want de wederopstanding van Guy Verhofstadt gooit anders een flinke portie roet in de plannen van het trojka Bart Somers-Patrick Dewael-Karel de Gucht. Reken immers maar eens uit op hoeveel ministerpostjes de Open Vld recht zou hebben indien er aan Vlaamse zijde een oranje-blauwe coalitie bewaard zou kunnen worden: welgeteld drie. Als in een trojka dus. Als echter Guy Verhofstadt één van die postjes komt bezetten als Eerste Minister, betekent dit dat Bart Somers partijvoorzitter moet blijven, maar voorlopig is er dan nog niemand over boord.

Als nu echter de sp.a overstag gaat en alsnog in de federale regering stapt, heeft die partij recht op twee ministerpostjes, waarvan er eentje van de CD&V-N-VA komt, en eentje van… de Open Vld uiteraard. En dan zal er bij de Open Vld een harde noot gekraakt moeten worden: wordt Patrick Dewael of Karel de Gucht federaal minister, en welke troostprijs krijgt de verliezer toegespeeld? Misschien wel een plaatsje in de Vlaamse Regering? Over poppetjes plaatsen gesproken dus!

Nu we toch aan het rekenen zijn, hoe zien de zaken er eigenlijk aan Franstalige zijde uit? Oranje-blauw gaf daar een verhouding 5/2 voor MR, maar in een klassieke tripartite wordt dat 3/3/1. De intrede van de PS zorgt er met andere woorden voor dat een overweldigende blauwe meerderheid omgebogen wordt in een nipte minderheid, en het vooral de MR is die ministerportefeuilles de deur ziet uitvliegen omwille van een eis van Joëlle Milquet. Niet moeilijk dat men daar dus niet bepaald laaiend enthousiast is over die intrede van de PS.

Dan is een uitbreiding van oranje-blauw met Ecolo een veel goedkopere zaak: de verhouding wordt dan 5/1/1, of met andere woorden: de MR hoeft helemaal geen prijs te betalen en schuift de volledige rekening door naar de cdH. Ecolo in de federale regering loodsen is trouwens altijd goedkoop voor de MR, want een tripartite uitbreiden met Ecolo doet een ministerpostje verschuiven van de PS naar Ecolo. Als Didier Reynders het blijvend goed kan vinden met Jean-Michel Javaux betekent dit meteen ook dat daarmee de meerderheid van oranje-rood naar blauw-groen verhuist, wat ook al weer mooi meegenomen is.

Een politicus die tijdens de regeringsonderhandelingen komt verklaren dat het toch niet om de postjes gaat is al even geloofwaardig als een vos die de passie komt preken in het ganzenhok: in zijn achterhoofd heeft hij al uitgerekend hoeveel postjes/ganzen er zullen aan moeten geloven voor hij tevreden zal zijn. Bart Somers zit dus met een levensgroot personeelsprobleem als Guy Verhofstadt absoluut redder des vaderlands wil blijven spelen én de sp.a het in haar hoofd haalt toch maar toe te treden tot de federale regering. Benieuwd hoe de top van de Open Vld dat zal oplossen. Het zou echter wel ironisch zijn als Karel de Gucht een ministerspost aan zijn neus voorbij zou zien gaan, terwijl bijvoorbeeld Bart de Wever zowel zijn staatshervorming als zijn ministerportefeuille zou krijgen. Dat hij dus maar oppast dat hij niet alleen plat op zijn buik zal moeten gaan maar zal moeten blijven liggen ook…

dinsdag, december 11, 2007

Oranje-blauw-PS zonder sp.a «interessant»

Caroline Gennez In de media maakt men er blijkbaar geen probleem van om de PS te laten toetreden tot een federale coalitie zonder dat ook sp.a-SPIRIT aan die coalitie deelneemt, maar ik heb daar toch wel enkele vragen bij. Bovendien zou zo'n asymmetrische coalitie de komende jaren enkele heel «interessante» situaties kunnen opleveren, en dat is op zich al een argument tegen.

Voorlopig blijft partijvoorzitster Caroline Gennez bij haar standpunt dat zij oranje-blauw niet wil depanneren, en daarom niet wil toetreden tot een federale regering indien er geen «sociale accenten» gelegd worden. Dat is natuurlijk een legitiem standpunt, want zelfs al is de partij socialistisch, wil zij toch niet al te openlijk de indruk wekken dat ze voor een paar postjes tot alles bereid zou zijn.

Anderzijds moet opgemerkt worden dat Caroline Gennez ook één ding niet zegt, maar het wel impliciet suggereert, al dan niet gewild: blijkbaar zou de PS wel bereid zijn toe te treden tot een federale regering zonder zulke «sociale accenten», enkel en alleen om de Waalse/Franstalige/Belgische belangen te verdedigen. Dit lijkt mij een bijzonder opmerkelijke stelling die best wel eens wat nader verklaard zou mogen worden, maar het zou ook kunnen dat Caroline Gennez zich niet helemaal bewust is van de implicaties van haar uitlatingen en standpunten.

Maar er is meer. Ik vraag me werkelijk af of men bij de sp.a ten volle beseft in wat voor avontuur men zich zal storten als men aan de kant blijft staan wanneer de PS wél deel uitmaakt van de federale regering, en zij niet. Gaat bijvoorbeeld de sp.a dan werkelijk een harde oppositie voeren tegen maatregelen die de PS wel zal goedkeuren, ja zelfs zal verdedigen? En zal de sp.a de PS-ministers in de Kamer het vuur aan de schenen leggen over hun asociale beleid? Om nog maar te zwijgen over de socialistische vakbond, met, laten we het niet vergeten, een Waalse vleugel die veel militanter is dan de Vlaamse, maar dus wel vertegenwoordigd zal zijn in de regering. Dat wordt dus nog lachen!

Het is duidelijk, indien sp.a werkelijk zou passen voor deelname aan een federale regering terwijl PS wel toehapt, dan zou dit leiden tot een toch wel bijzondere schizofrene situatie binnen de gemeenschappelijke socialistische actie. Bovendien is dit totaal andere koek dan wat het Lambermontakkoord voor de christen-democraten was – met de moeilijke regeringsvorming van vandaag tot gevolg trouwens. Deze schizofrene situatie zou immers niet gelden voor één cruciale stemming, maar minstens voor een jaar indien niet de volle vier jaar, en bovendien tot rechtstreekse conflicten leiden rond enkele van de kernthema's van de socialistische partij. Ik betwijfel dus sterk of het huidige standpunt van Caroline Gennez werkelijk helemaal doordacht is, en stel me evenzeer vragen bij de huidige strategie van Elio di Rupo die zich blijkbaar niet veel aantrekt van de houding van de sp.a.

zondag, december 09, 2007

Veertien essentiële bijzondere meerderheden

Veertien bijzondere meerderhedenYves Leterme liet zich in één van zijn interviews dit week-end ontvallen dat hij een lijstje had opgesteld met alle mogelijke bijzondere meerderheden, en dat hij aan de hand van dat lijstje op zoek zou gaan naar zo'n bijzondere meerderheid om een staatshervorming uit te kunnen voeren. Moeilijk is het opstellen van zo'n lijstje niet, maar het resultaat is wel leerrijk.

Voor het opstellen van het lijstje mogen we ervan uitgaan dat noch Vlaams Belang noch Front National aan bod mogen komen, en die twee partijen werden dan ook bij voorbaat uitgesloten. De oefening levert dan veertien essentiële bijzondere meerderheden op, dat wil zeggen bijzondere meerderheden waarbij geen enkele partij overbodig is. Een blik op het lijstje levert al snel drie gemakkelijke vaststellingen op:
  • Het Vlaams Kartel is incontournable voor een staatshervorming, want anders is er geen meerderheid mogelijk aan Vlaamse zijde.
  • Slechts één scenario (9) is mogelijk waarbij de MR aan de kant blijft staan, maar in dat geval is de Open Vld nodig aan Vlaamse zijde. Aangezien beide partijen hun wagonnetjes aan mekaar gekoppeld hebben, betekent dit echter dat dit scenario meteen ook geschrapt kan worden. De liberale familie is daarmee dus ook incontournable voor een staatshervorming.
  • In elk van de andere scenario's is ofwel de PS ofwel sp.a-SPIRIT nodig.
De cruciale vraag is daarom hoe de verhoudingen tussen de PS en sp.a-SPIRIT zijn. Is de PS bereid een staatshervorming te steunen zonder deelname van sp.a-SPIRIT, en omgekeerd, zal sp.a-SPIRIT een staatshervorming willen steunen zonder de PS in de onderhandelingen te betrekken? Indien het antwoord op deze vragen twee keer neen is, is een bijzondere meerderheid meteen gevonden, namelijk paars aangevuld met CD&V en N-VA. De Franstalige humanisten van cdH zijn dan zelfs niet eens meer nodig.

Is een bijzondere meerderheid zonder de PS mogelijk? Eén mogelijkheid is dan scenario 10, waarbij aan Franstalige zijde zowel cdH als Ecolo mee moeten doen. Dat die twee partijen hun medewerking zouden willen verlenen aan een staatshervorming zonder de PS is echter weinig waarschijnlijk. Het andere scenario (11) heeft alleen de cdH nodig aan Franstalige zijde, maar in dat geval duikt aan Vlaamse zijde Lijst Dedecker op. Als cdH al problemen heeft met N-VA, lijkt het onwaarschijnlijk dat de partij wel medewerking van Lijst Dedecker zou aanvaarden om de PS aan de kant te kunnen houden. Conclusie van dit alles: ook de PS is nodig om een bijzondere meerderheid te leveren.

Blijft dan nog de vraag of sp.a-SPIRIT nodig is. Vier scenario's zijn dan mogelijk, maar twee ervan (7 en 8) vereisen opnieuw medewerking van Lijst Dedecker en kunnen dus eigenlijk wel onmiddellijk afgeschreven worden – of gaan we binnenkort Jean-Marie Dedecker en Elio di Rupo samen aan de onderhandelingstafel zien zitten? Een eerste scenario (1) zonder sp.a-SPIRIT is er één met de cdH, dat zelfs meer Franstalige dan Nederlandstalige zetels oplevert, en dus politiek wel eens ongemakkelijk zou kunnen liggen aan Vlaamse zijde. Zeker als men rekening houdt met de eis van de cdH dat een tweederde meerderheid communautair evenwichtig zou moeten zijn. Opnieuw is sp.a-SPIRIT dus nodig omwille van politieke redenen. Het laatste scenario (6) ten slotte is er één waarbij de groenen meehelpen en de coalitie dus bijzonder asymmetrisch wordt: aan Vlaamse zijde neemt CD&V-N-VA deel zonder de cdH aan Franstalige zijde, en aan Franstalige zijde neemt de PS deel zonder sp.a-SPIRIT. Dan lijkt een klassieke tripartite toch wel stukken eenvoudiger.

En daarmee is meteen ook het antwoord gegeven op de vraag hoe de komende bijzondere meerderheid eruit zal zien: de kern ervan zal bestaan uit CD&V-N-VA, Open Vld, sp.a-SPIRIT, MR en de PS, hoe men het ook draait of keert. Samen hebben deze vijf partijen voldoende zetels, zowel totaal als aan Nederlandstalige en Franstalige zijde, om een staatshervorming door te voeren. Indien er nog meer partijen betrokken worden bij de staatshervorming (de groenen of de cdH) is dit een politieke keuze, maar wiskundig is dat helemaal niet nodig. Indien Yves Leterme dus schermt met een lijst van mogelijke coalities om bijzondere meerderheden te vormen probeert hij de indruk te wekken dat hij een Belgische steen der wijzen bezit, maar na een nuchtere analyse blijft er van die mysterieuze steen niet veel meer over.

Peiling De Standaard/VRT: vrijwel geen beweging

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006Vrijdagavond gaven De Standaard en de VRT de resultaten van een nieuwe peiling vrij, amper een maand na de vorige. Veel verrassingen bevatte de peiling niet: de resultaten waren immers nagenoeg identiek aan die van een maand geleden.

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (15-35%)Het Vlaams Kartel van CD&V en N-VA blijft comfortabel op hetzelfde niveau van ongeveer dertig procent zitten. Yves Leterme mag dan mislukt zijn als formateur, zijn kartel blijft afgetekend de grootste formatie van Vlaanderen en verliest voorlopig in de peilingen nog geen aanhang. Ook onderhandelingspartner Open Vld blijft het goed doen met opnieuw een score net boven de twintig procent.

Vlaams Belang en sp.a-SPIRIT strijden bij deze peiler om de derde plaats: beide partijen halen nagenoeg hetzelfde resultaat, wat vergeleken met de verkiezingsuitslag van 10 juni een belangrijke achteruitgang voor het Vlaams Belang betekent. De laatste peiling van La Libre Belgique gaf een heel andere beweging voor deze partij, maar De Standaard en de VRT houden voorlopig blijkbaar voet bij stuk.

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (0-10%)Ook voor Lijst Dedecker houden De Standaard en de VRT voet bij stuk: opnieuw rapporteren ze een resultaat van ongeveer tien procent voor die partij, een significante vooruitgang vergeleken met 10 juni. Deze goede uitslag zal ongetwijfeld één van de redenen zijn waarom Jean-Marie Dedecker deze dagen zo hardnekkig pleit voor nieuwe verkiezingen. La Libre Belgique gaf overigens voor deze partij ook een vooruitgang weer, maar niet zo groot. Groen! ten slotte gaat weer achteruit, richting kiesdrempel.

Er is overigens iets merkwaardigs aan de hand met deze peiling, die ook de houding van de ondervraagden tegenover de toekomst van België onderzocht: slechts 10% van de Vlamingen wil België doen barsten, terwijl ruim 15% voor de separatistische partij Vlaams Belang stemt, ongeveer 10% voor Lijst Dedecker en zo'n 6% voor de N-VA. Samen maakt dat meer dan 30% Vlamingen die voor separatistische partijen stemmen, maar minder dan een derde daarvan wil dus ook effectief dat België verdwijnt. Betekent dit dat de overige twee derden dringend eens het programma van de partij van hun voorkeur moeten nalezen, dat ze al bij al zo weinig gehecht zijn aan België wanneer puntje bij paaltje komt dat ze liever separatistisch rechts dan belgicistisch links stemmen, of zou het kunnen dat er hier sprake is van geknoei? Tien procent separatisten is overigens al jarenlang een dogma waar belgicistische politicologen aan blijven vasthouden, hoewel ettelijke –door hen weliswaar onwetenschappelijk verklaarde– peilingen al jarenlang een heel ander resultaat weergeven.

Bijlage: Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (PDF)

zaterdag, december 08, 2007

Peiling Le Soir/RTBf: Vooruitgang voor Ecolo

Alle Franstalige peilingen sedert 2006Donderdag publiceerden Le Soir en RTBf de resultaten van een nieuwe peiling. Opvallendste resultaat van die peiling was de enorme vooruitgang van Ecolo, dat meteen de derde partij van Wallonië werd en cdH net achter zich liet.

Deze peiling is de derde Franstalige peiling sedert de verkiezingen van dit jaar, en bevestigt voor de meeste partijen de resultaten van de vorige twee peilingen en de verkiezingen zelf. Grote uitzondering is de uitslag voor Ecolo, dat in deze peiling voor het eerst boven cdH uitkomt, al kan het verschil tussen de twee partijen niet significant genoemd worden.

Alle Franstalige peilingen sedert 2006 (24-36%)Voor zowel MR als PS valt er in deze peiling dus weinig nieuws te rapen. De liberalen blijven de grootste partij in het Zuiden van het land, maar scoren voorlopig in de peilingen nog niet zo hoog als zij deden op 10 juni. De psychologische grens van 30% wordt echter opnieuw gehaald. Belangrijker is misschien de voorsprong op de PS, die telkens significant is zodat inderdaad zonder probleem gesteld kan worden dat de MR nog steeds de grootste Franstalige partij van het land is.

Alle Franstalige peilingen sedert 2006 (8-22%)Bij de twee achtervolgers is er meer actie waar te nemen. De cdH blijft stabiel tegenover de peilingen van voor de verkiezingen en blijft daarmee iets boven de verkiezingsuitslag, maar over Ecolo zijn de drie peilers het duidelijk niet helemaal eens: La Libre Belgique hield het bij een score ongeveer gelijk aan de verkiezingsuitslag, terwijl Le Soir en de RTBf de partij vandaag een grote vooruitgang toemeten. De peiling van Vers l'Avenir van enkele weken geleden hield daarbij het midden tussen deze twee uitersten. Eén vaststelling kan men in ieder geval maken: de partij zit vandaag ver boven de 10%, het niveau uit de peilingen van voor de verkiezingen. Het Front National tot slot zit rond de kiesdrempel, wat niet echt verbaast gezien de ellendige toestand binnen de partij.

Kunnen uit deze peilingen conclusies getrokken worden over de regeringsonderhandelingen van de laatste zes maanden? Waarschijnlijk niet: met uitzondering van de score van Ecolo in deze peiling heeft nog geen enkele partij een verschil met de verkiezingsuitslagen kunnen optekenen dat groter is dan de foutenmarge. Of de Franstalige kiezer dus tevreden of ontevreden is met hoe de onderhandelingen gevoerd werden en nog worden is daarom moeilijk te achterhalen. Voor Ecolo kan gezegd worden dat de partij in een stijgende trend lijkt te zitten, maar het valt af te wachten of de andere peilers deze trend zullen kunnen bevestigen.

Bijlage: Alle Franstalige peilingen sedert 2006 (PDF)

dinsdag, december 04, 2007

Rijdt Verhofstadt voor Reynders en paars-groen?

Guy VerhofstadtRuim twee maanden geleden schreef ik een stukje onder de titel «Vlaanderen nog helemaal niet onafhankelijk». Ik zal het maar onmiddellijk toegeven: op dat ogenblik zat ik er op twee punten ferm naast. Ten eerste dacht ik niet dat de Vlaamse partijen in de Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken het zouden aandurven de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde eenzijdig goed te keuren. En ten tweede dacht ik toen niet dat de N-VA het binnen het Vlaams Kartel van de CVP zou kunnen halen, zeker niet als de regeringsonderhandelingen tot in december zouden aanslepen.

Overlopen we nog eens het lijstje van toen met de verscheidene scenario's om uit de federale crisis te raken. Eind september was het plan A om uit de crisis te raken net zoals vandaag een oranje-blauwe coalitie, en schijnbaar is het ook de opdracht van uittredend Eerste Minister Guy Verhofstadt om een oranje-blauwe coalitie mogelijk te maken. Wat hij precies zal kunnen uitrichten of hoe hij zo'n coalitie plots wel mogelijk zal kunnen maken is alvast voor mij een groot raadsel, maar misschien denkt hij wel dat hij, in tegenstelling tot Yves Leterme, er wel zal kunnen in slagen Joëlle Milquet van de cdH te kraken. Of denkt hij dat hij Bart de Wever en de partijraad van de N-VA over de brug zal kunnen krijgen zonder enige vorm van garantie voor een staatshervorming?

Plan B, een tripartite, werd dit week-end na het ontslag van formateur Yves Leterme nogmaals afgewezen door nagenoeg alle partijen, men zou zelfs kunnen zeggen sp.a en PS incluis. Hoewel, want even zag het er zaterdag naar uit dat de MR dan misschien toch geen bezwaren zou hebben tegen een regeringsdeelname van de PS.

Plan C, rooms-rood-groen, wordt in feite afgewezen door Ecolo zelf, aangezien zij een veto uitgesproken hebben tegen N-VA. De CD&V heeft er trouwens weinig baat bij het Vlaams Kartel op te blazen om in een rooms-rood-groene regering te stappen als zij dat niet eerder reeds heeft gedaan om een andere coalitie mogelijk te maken. Dit plan kan dus voorlopig wel afgeschreven worden.

Plan D' is vandaag meer realistisch dan het in september was, en het lijkt me niet onwaarschijnlijk dat Guy Verhofstadt zo'n coalitie achter de hand houdt als noodoplossing indien ook hij een oranje-blauwe coalitie niet in mekaar geknutseld krijgt. De groenen hebben duidelijk opnieuw zin in een regeringsdeelname, zoals bleek uit de verklaringen van Jean-Michel Javaux verleden week, en zowel sp.a als Open Vld kan een staatshervorming eigenlijk gestolen worden, ook al zeggen ze op dit ogenblik het tegenovergestelde. Wat pleit dan nog tegen paars-groen? Open Vld wil vermijden dat Yves Leterme zich in 2009 aan de kiezer kan voorstellen als een Vlaamse martelaar, maar zowel Open Vld als sp.a waren dit week-end opvallend eensgezind over wie er schuld had aan het mislukken van de formatiepoging van Yves Leterme: Bart de Wever (en blijkbaar dus niet Joëlle Milquet). En als Eerste Minister in spe Didier Reynders Guy Verhofstadt een mooi Europees of internationaal postje kan bezorgen –waarom pendelde Guy Verhofstadt zondag ook al weer heen en weer tussen Didier Reynders en koning Albert II?–, dan zal de top van de Open Vld ook wel vrede kunnen nemen met een heruitgave van paars-groen.

Plan D, een paarse minderheidsregering, is dus waarschijnlijk op termijn overbodig. Of zo'n minderheidsregering überhaupt haalbaar zou zijn wordt trouwens op dit ogenblik afgetast, maar vanwege al de praktische problemen en de grondwettelijke bezwaren die de laatste dagen over de bevolking werden uitgestort lijkt het er dus op dat dit plan toch niet volgehouden zal kunnen worden. Deze situatie kan nog een maand volgehouden worden om eerst oranje-blauw nog eens te proberen, en vervolgens een nieuwe paars-groene regering op de benen te brengen, maar dat zal het dan wel zo ongeveer zijn.

Ook Plan E, een zakenkabinet, is voorlopig nog niet aan de orde, onder meer omwille van dezelfde praktische problemen die een paarse minderheidsregering nu al ervaart.

Plan F1, nieuwe federale verkiezingen, dit week-end trouwens fel verdedigd door Jean-Marie Dedecker, brengen waarschijnlijk geen oplossing, en zal men zo lang mogelijk proberen te vermijden. Eén van de redenen om nieuwe federale verkiezingen te vermijden is trouwens de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. Niet dat die kieskring technisch een probleem zou vormen –Kamer en Senaat kunnen altijd achteraf de verkiezingen geldig verklaring, hoe ongrondwettelijk die ook mogen geweest zijn– maar aan Vlaamse zijde zouden nieuwe federale verkiezingen waarschijnlijk alleen maar voor een verdere radicalisatie zorgen. En dat is niet bepaald in het belang van het federale land. Ook Plan F2, nieuwe federale verkiezingen en vervroegde regionale verkiezingen, kan om die reden voorlopig afgeschreven worden.

Voorlopige conclusie is dus dat Guy Verhofstadt de komende dagen zal proberen na te gaan of oranje-blauw werkelijk nog mogelijk is of niet, en daarna misschien gewoon het geweer van schouder zal veranderen, en de weg zal voorbereiden voor een paars-groene coalitie onder leiding van Didier Reynders. Wordt het dat laatste, dan zal men de Conventie zonder twijfel rustig verder laten sudderen, liefst zo lang mogelijk, en is het eigenlijk terug aan de N-VA en de CD&V om te bepalen of zij wel willen meedoen aan die voorstelling (cdH zal met graagte aan die Conventie blijven deelnemen). En Brussel-Halle-Vilvoorde? Zonder SPIRIT om de zaak weer om zeep te helpen en met een groene Tinne van der Straeten die zich zelfs wilde onthouden in de Kamercommissie zal ook dat wel geen probleem opleveren, maar Guy Verhofstadt zal misschien zo wijs zijn Didier Reynders die knoop zelf te laten ontwaren.

zondag, december 02, 2007

Naar een Jeltsin-scenario in Vlaanderen?

Boris JeltsinDaniel Hannan schreef het bijna twee maanden geleden al: hoe lang zal duren eer de Vlaamse Regering zich genoodzaakt zal zien «een Jeltsin te doen»? Afgaande op de verklaringen van onder meer Yves Leterme gisteren en Bart Somers vandaag zou je denken dat het land zo ongeveer aan de rand van de afgrond staat. Maar als dat waar is, waarom vult de Vlaamse Regering dan niet gewoon het federale machtsvacuüm op?

Yves Leterme verklaarde gisteren eenmaal dat «het land nood heeft aan een krachtdadige regering», en vervolgens nogmaals dat «de mensen nood hebben aan een krachtdadige regering». (En eigenlijk is dit een non-uitspraak, of moeten we soms denken dat er landen bestaan die nood hebben aan een zwakke regering?) Bart Somers zei dan weer in De Zevende Dag dat het land zich in een «politiek dramatische situatie» bevindt, en dat «de problemen van de mensen dringend opgelost moeten worden».

Is de toestand dus dramatisch, aan de andere zijde van de taalgrens is na 175 dagen regeringsonderhandelingen nog altijd het besef niet doorgedrongen dat een staatshervorming voor Vlaanderen een absoluut noodzakelijke voorwaarde is om in een federale regering te stappen, toch als CD&V en N-VA van die regering deel moeten uitmaken. De roep om nu snel-snel een regering op de been te brengen die zich alleen maar met socio-economische problemen zou bezighouden weerklonk gisteren nog maar eens, en uit meer dan één Franstalige mond. Dat men precies een staatshervorming nodig heeft om aan Vlaamse zijde de socio-economische problemen te kunnen of zelfs nog maar te mogen aanpakken wil men maar niet begrijpen – of begrijpt men misschien maar al te goed, maar gebruikt men uit gewoonte als chantagemiddel om de Vlamingen te laten voelen wie nog steeds denkt in België de baas te kunnen spelen. En voorlopig nog met succes ook.

Het is daarom misschien stilaan tijd geworden om in Vlaanderen eens in andere banen te beginnen denken. Nu weet ik dat men zich in het bijzonder bij de N-VAerg bekommert om legalisme, maar een oud Vlaams spreekwoord zegt dat nood wet breekt. En als de situatie inderdaad zo dramatisch is als Yves Leterme en Bart Somers ze willen voorstellen, dan kan men stellen dat de passiviteit van de Vlaamse Regering stilaan misdadige proporties begint aan te nemen. Als bijvoorbeeld noodzakelijke benoemingen in het gerecht uitblijven en daardoor de rechtszekerheid in Vlaanderen ondermijnd begint te raken, waarom zou de Vlaamse Regering dan niet de taak van die federale regering kunnen overnemen en zelf benoemingen uitvoeren? Hetzelfde geldt voor de economische problemen: als de achteruitgang van de koopkracht –iets waar Joëlle Milquet om de haverklap mee uitpakt– werkelijk een sociaal probleem vormt, waarom blijft de Vlaamse Regering dan werkeloos aan de kant staan? Dat de Franstalige partijen elke regeringsvorming blokkeren is geen excuus om Vlaanderen zomaar te laten verworden tot een sociaal kerkhof.

Overigens, als het misdadig is dat de Vlaamse Regering niet ingrijpt en uit pure noodzaak sociale en economische maatregelen neemt in het belang van haar burgers, dan kan hetzelfde met recht en reden gezegd worden van de Waalse Regering, waar de partij van Joëlle Milquet deel van uitmaakt. Als zij voor de camera's wel emotionele verklaringen kan afleggen over de koopkracht van de mensen, waarom neemt haar partij in de Waalse Regering dan geen initiatieven en laat zij zich liever op de kop zitten door die dweerze Vlamingen? Denkt zij soms dat de Vlaamse politici zullen protesteren als zij in de Waalse Regering eenzijdige maatregelen neemt? (Of zit het angeltje misschien in het feit dat zij manna vanuit Vlaanderen nodig heeft om de koopkracht in Wallonië op te krikken, en daarom ook van geen staatshervorming wil weten?)

Boris Jeltsin en Michail Gorbatsjov En om nog even terug te komen op het legalisme van de N-VA: in het verleden heeft men vaak genoeg gebruikt gemaakt van Europese regels en decreten om allerlei wetten die de Vlaamse bevolking eigenlijk niet lust er toch maar door te duwen. Nog grotesker was de verwijzing naar het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) om allerlei anti-discriminatiewetgevingen door de strot te duwen, maar dat Verdrag is vandaag wel uiterst relevant om onder meer de rechtszekerheid van de inwoners van Vlaanderen te garanderen door het overnemen van bevoegdheden van het federale niveau indien die bevoegdheden niet meer of niet meer naar behoren door de federale regering uitgeoefend worden. Boris Jeltsin deed in wezen niets anders toen hij vaststelde dat de Sovjet-Unie haar contract met de burgers niet meer kon nakomen, en vanuit een legalistisch standpunt is er dus weinig of geen probleem om bepaalde bevoegdheden op regionaal niveau over te nemen zolang er geen federale regering gevormd kan worden. En er kunnen er zelfs gemakkelijk argumenten aangevoerd worden om die bevoegdheidsoverdracht meteen ook maar permanent te maken, bijvoorbeeld omdat men in 2011 niet opnieuw met hetzelfde probleem geconfronteerd wil worden, om er nu maar één te noemen.

Kort samengevat: als de toestand werkelijk zo dramatisch is als men wil laten uitschijnen, dat men dan ook de daad bij het woord voegt en de Vlaamse Regering daar waar het nodig is bevoegdheden laat overnemen van het federale niveau. Een plechtige of bombastische zitting in het Vlaamse Parlement om de onafhankelijkheid uit te roepen is absoluut niet nodig, maar een nuchter en zakelijk debat over hoe ernstig de toestand werkelijk is en hoe daaraan verholpen kan worden wel. Maar dat men ondertussen ophoudt met allerlei onzinnige en onzindelijke verklaringen af te leggen die toch nergens op slaan, die men zelf niet eens gelooft, en die uiteindelijk alleen maar moeten dienen om de mensen schrik aan te jagen in de hoop de eigen hoogstpersoonlijke politieke agenda zo snel mogelijk te kunnen uitvoeren. Als men dan toch zo bekommerd is om de échte problemen van de mensen, niet waar…

zaterdag, december 01, 2007

Rooms-blauw-groen?

Na de mislukking van Yves Leterme als formateur duiken er stemmen op om de cdH aan Franstalige zijde te vervangen door Ecolo. De inspiratie voor zo'n coalitie komt natuurlijk voort uit de openlijke sollicitatie van Jean-Michel Javaux eerder deze week, maar hoe zo'n rooms-blauw-groene coalitie er precies zou kunnen uitzien is toch maar zeer de vraag.

Naar het schijnt zou de relatie tussen Didier Reynders en Jean-Michel Javaux uitstekend zijn, dat wil zeggen: stukken beter dan tussen Didier Reynders en Joëlle Milquet, om over de PS nog maar te zwijgen. Maar een scenario waarbij de cdH ingewisseld wordt voor Ecolo roept toch wel enkele vragen op:
  1. Als Ecolo toetreedt tot de coalitie, betekent dit dan dat ook Groen! toetreedt tot die coalitie? Mieke Vogels liet alvast weten dat zij niet bereid is om rooms-blauw zonder meer te depanneren, maar anderzijds vormen Groen! en Ecolo wel één fractie in Kamer en Senaat. Benieuwd hoe dat zal uitdraaien.
  2. Langs Franstalige zijde hebben Ecolo en MR samen geen meerderheid: zij beschikken immers over slechts 31 zetels in de Kamer, net zoals PS, cdH en Front National samen, en dat in de veronderstelling dat Didier Reynders erin slaagt het FDF aan boord te houden. Zal men voor alle gemak Front National buiten beschouwing laten, of zal men willen redeneren dat de helft van de stemmen ook al een meerderheid is? Technisch is dit natuurlijk geen probleem, maar psychologisch zal dit een grote handicap vormen voor zo'n coalitie aan Franstalige zijde.
  3. Jean-Michel Javaux liet al meerdere malen optekenen dat hij slechts wil toetreden tot een coalitie indien de N-VA uit de coalitie wordt gezet. Is de CD&V bereid haar kartelpartner aan de deur te zetten –ongetwijfeld niet zoals blijkt uit de gebeurtenissen van de laatste dagen– of komt Jean-Michel Javaux vandaag terug op die eis? Dat wordt meteen al een goed begin.
Ongetwijfeld nog het meest interessant is hoe zo'n coalitie in de praktijk zou kunnen samenwerken. Ik kan me bijvoorbeeld inbeelden dat men bij Open Vld niet bepaald staat te springen om Groen! terug in de regering te halen. Ook bij N-VA zal men waarschijnlijk niet al te enthousiast zijn bij dat vooruitzicht: was het niet Tinne van der Straeten die zich als enige onthield bij de stemming over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde op 7 november? En was Groen! niet die partij waarvan het bestuur «spontaan» de Brabançonne begon te zingen toen een prinsenkind geboren werd?

Ook de basisdemocratische principes van Ecolo kunnen nog voor enkele interessante ogenblikken zorgen. Hoe gaat men bijvoorbeeld die fiscale incentives voor de bedrijven door de partijraad jagen, wanneer de mandatarissen diep van binnen nog het liefst van al alle sectoren zouden willen nationaliseren? Daar gaat veel volk naar komen kijken. Als het ooit al zo ver zal kunnen komen.

woensdag, november 28, 2007

Over programma's en postjes, en Wilfried Martens

cd&vIk kan het ook niet helpen, maar wanneer oude Belgische krokodillen zoals Wilfried Martens en Mark Eyskens zich doodergeren aan de houding van de N-VA, blijf ik met de indruk zitten dat die partij op dit ogenblik correct handelt. Maar de uitspraak van Wilfried Martens op het VTM-nieuws over de keuze van Yves Leterme voor het premierschap spreekt wel boekdelen.

Bij De Standaard wordt Wilfried Martens als volgt geciteerd:
Yves Leterme heeft ook de keuze gemaakt om premier te worden, maar zoals de N-VA zich nu gedraagt, maakt ze dit praktisch onmogelijk.
Dat is natuurlijk het verschil tussen de CVP en de N-VA: de ene partij wil de postjes gebruiken om een politiek programma te kunnen uitvoeren, terwijl de andere blijkbaar eerder het politieke programma als een middel ziet om de postjes te kunnen veroveren. De vraag is nu alleen nog wat de CD&V hierover werkelijk denkt.

zondag, november 25, 2007

Federale crisis relatief goedkoop en snel terugverdiend

Guy QuadenQuaden, Guy, gouverneur van de Nationale Bank van België (NBB) waarschuwt dat de huidige crisis 2,5 miljard euro kost. Reden hiervoor is dat er te weinig gespaard wordt op federaal niveau, en er dus twee jaar verloren gaan om de vergrijzing voor te bereiden. Op het eerste zicht lijkt dit misschien wel duur, maar vergeleken met de diefstal, pardon, solidariteit in de Sociale Zekerheid is deze crisis voor Vlaanderen mogelijk een goede investering.

Zeggen dat de crisis 2,5 miljard euro kost is gemakkelijk gedaan, en aangezien dit ontegensprekelijk veel geld is, wordt meteen ook de indruk gewekt dat dit duur is, lees: niet te verantwoorden veel geld. De fundamentele boodschap van Guy Quaden (voor alle duidelijkheid: hij heeft een PS-achtergrond) is natuurlijk dat deze crisis te lang aansleept –in september kwam hij trouwens al eens met identiek dezelfde boodschap– en dat de Vlamingen met hun eisen voor een staatshervorming maar beter inbinden. Of zou dit een verholen oproep aan de Franstaligen geweest zijn om hun verzet tegen de staatshervorming op te geven zodat snel werk kan gemaakt worden van het sociaal-economische luik in de onderhandelingen? Ik durf het te betwijfelen.

Elke euro die deze crisis kost is er natuurlijk één te veel, dat wil zeggen: wanneer er tegenover die euro geen tegenwaarde geplaatst kan worden. Maar verdelen we de schuld evenredig, dan vallen slechts 1,5 van die 2,5 miljard euro op de schouders van Vlaanderen, gespreid over twee jaar. Dat is natuurlijk veel geld dat goed gebruikt kan worden om de gevolgen van de vergrijzing voor te bereiden, maar anderzijds moeten die 0,75 miljard euro (per jaar dus) vergeleken worden met wat er zonder hervormingen in de Sociale Zekerheid elk jaar reeds van Vlaanderen naar Wallonië vertrekt: een dikke 10 miljard euro.

Ik zou dus wel eens van Guy Quaden willen weten waarom we geschokt moeten zijn over de kosten van deze crisis, maar langs Vlaamse zijde vooral niet moeilijk mogen doen wanneer een bedrag dat een veelvoud groter is elk jaar naar Zuiden vertrekt, zonder dat we zelfs nog maar mogen weten over hoeveel geld het precies gaat, laat staan zouden mogen vragen of dat geld ginder wel goed besteed wordt, want dan krijgen we prompt het verwijt van egoïsme naar het hoofd geslingerd. Over een klein dankwoordje en een beetje respect –voor de taalgrens bijvoorbeeld– heb ik het dan nog niet.

Als dus de Vlamingen het been toch maar blijven stijf houden en hun verkiezingsbeloftes nakomen, en hierdoor uiteindelijk voor enkele hervormingen in de Sociale Zekerheid zouden kunnen zorgen waardoor de scheeftrekkingen gehalveerd worden, dan mag deze crisis rustig nog anderhalf jaar blijven aanslepen zonder dat we ons zorgen hoeven te maken. Volgens Guy Quaden zal de crisis dan 1,5 miljard euro gekost hebben, en ach, laat Vlaanderen de hele rekening van 2,5 miljard euro voor zich nemen, binnen het half jaar zal die crisis al ruim terugverdiend zijn door de vermindering in de geldstromen naar het Zuiden.

En als we even mogen dromen: als deze crisis tot gevolg zou hebben dat Vlaanderen op 11 juli 2008 onafhankelijk zou worden met als neveneffect een volledig einde van die geldstromen, dan zou de volledige crisis al terugverdiend zijn vóór het einde van de schoolvakantie. Misschien eens iets waar ze op de partijraad van de N-VA over zouden moeten nadenken.

Met dank aan Guy Quaden voor de inspiratie.

vrijdag, november 23, 2007

Hoe men de N-VA-vis probeert te verdrinken

Het lijkt erop dat het lot van oranje-blauw één dezer dagen beslecht zal worden: zal Yves Leterme erin slagen N-VA en cdH dicht genoeg bij mekaar te brengen, zodat dan toch nog een nieuwe Belgische regering gevormd kan worden voor het einde van het jaar, of rest hem niets anders nog dan zijn opdracht terug te geven aan Albert II? Cruciaal daarbij is of N-VA toch over de brug gelokt zal kunnen worden met voldoende garanties voor een staatshervorming zonder dat cdH enige garanties op een staatshervorming hoeft te geven.

Het laatste is essentieel voor deze regeringsvorming, en tegelijkertijd de kwadratuur van de cirkel. Het betekent immers dat één van de twee partijen uiteindelijk fundamenteel zal moeten toegeven: ofwel moet cdH dan toch maar garanties geven voor een staatshervorming, ofwel moet N-VA die garanties opgeven. De constructie van een Conventie die Herman van Rompuy en Armand de Decker in mekaar geknutseld hebben moet voor dit probleem een oplossing kunnen brengen.

Vanuit Vlaams standpunt is het echter duidelijk dat zo'n Conventie vooral een aquarium lijkt te zijn om de dikke vis van de N-VA in te verdrinken. Lees de schetsen er maar eens op na: volgens de ene zouden er veertig politici lid worden van de Conventie, volgens Elio di Rupo van de PS zelfs 58. Eén argument om de Conventie toch maar te beperken tot veertig leden zou zijn dat op die manier Lijst Dedecker buiten die Conventie gehouden zou kunnen worden, terwijl een intentieverklaring ervoor zou moeten zorgen dat ook het Vlaams Belang aan de deur moet blijven staan. Pottenkijkers die te veel details over het gemarchandeer naar buiten zouden kunnen brengen zijn dus duidelijk niet gewenst. Over het democratisch gehalte van die Conventie wil ik het daarbij zelfs niet hebben.

Uit de manier waarop deze Conventie in de pers voorgesteld wordt, is het trouwens duidelijk dat alles er klaargemaakt wordt om er maandenlang oeverloos te kunnen palaveren. Met veertig politici die er uitgebreid hun zeg zullen kunnen en willen doen, en desnoods zelfs zullen moeten doen, kan dat inderdaad geen probleem zijn. Bovendien is er dan nog een College dat door enkele Belgische fossielen bemand zou moeten worden, waarschijnlijk om ervoor te zorgen dat als er dan toch één of ander al te on-Belgisch voorstel door de mazen van het net zou kunnen glippen, dat in het College deskundig de nek omgedraaid kan worden. Stel je bijvoorbeeld eens voor dat een meerderheid in die Conventie zou voorstellen dat in Brussel-Halle-Vilvoorde de Grondwet gerespecteerd zou moeten worden…

Het is dan ook niet moeilijk om even een blik in de toekomst te werpen om na te gaan hoe deze Conventie zal fungeren. Stel immers dat de N-VA zou instemmen met deze constructie, dan is het duidelijk dat de regering-Leterme I pas ergens in de loop van december de eed zal kunnen afleggen, en die Conventie niet van start zal kunnen gaan voor het einde van het jaar. Daarna zijn er de nieuwjaarsrecepties, en zal het al snel midden of eind januari zijn vóór een eerste vergadering plaats zal kunnen vinden. Veel zal er tijdens die eerste vergadering trouwens niet kunnen gedaan worden: wat toespraken en verklaringen over verwachtingen, intenties en hoop, misschien al wat gebakkelei over de formuleringen in het mandaat van de Conventie, en als het wat meezit misschien zelfs een akkoord over een vage agenda. Waarbij «vaag» misschien wel het sleutelbegrip zal zijn.

Gaat die Conventie vervolgens wekelijks vergaderen? Het zal al februari zijn eer er eindelijk eens inhoudelijk gedebatteerd zal kunnen worden, vervolgens is er een krokusvakantie en daarna een paasvakantie, en of er dus nog maar een begin van een voorstel voor een staatshervorming uit de bus zal kunnen komen vóór de zomer van 2008 is dus hoogst twijfelachtig. Als de Conventie überhaupt al meer dan twee-drie keer zal samenkomen, want de PS zal ongetwijfeld niet veel excuses nodig hebben om de oranje-blauwe regering een ferme pee te stoven door de stekker uit de Conventie te trekken. Gaat de N-VA zich dan uit die federale regering terugtrekken, op een ogenblik dat de verf of het behang in het kabinet van Minister Bart de Wever nog niet helemaal droog is? Daar gaat veel volk naar komen kijken.

En er is trouwens de PS alleen niet. Wie de grijns van Charles Michel heeft gezien toen hij verleden zondag in De Zevende Dag zijn hoop op een staatshervorming vóór die zomer van 2008 kwam uitspreken, weet eigenlijk al genoeg. Had iemand hem ingefluisterd dat hij zijn verhaal met de glimlach moest brengen, en was die grijns het beste wat hij kon presteren? Of kon hij die grijns gewoonweg niet onderdrukken omdat hij zelf amper kon geloven dat die onnozele Vlamingen zo mak –en vooral ook beleefd– lieten belazeren door hem? De garanties die hij daar kwam afleveren waren in ieder geval minder waard dan de intentieverklaringen die sp.a en de toen nog VLD aan Yves Leterme leverden in 2004 bij de vorming van de Vlaamse Regering: minder dan niets dus. Als de MR (en het FDF!) de boel in die Conventie zelf mee helpen blokkeren, kan hem niets verweten worden, want meer dan wat hoop had hij uiteindelijk niet toegezegd. En hoop is een goedkope belofte, zeker in de politiek. Hij kan net zo goed morgen komen vertellen dat hij ook hoopt dat de Arabieren volgend jaar gratis olie aan België komen leveren en dat de zon alle dagen zal schijnen.

De vraag is dus wat de N-VA zal doen: uiteindelijk toch maar toegeven en instemmen met een regering zonder enige handvaste garantie op een staatshervorming (of misschien wel eerder een garantie op geen staatshervorming?), of het been stijf houden en de Belgische zwarte piet toegespeeld krijgen voor het mislukken van de federale regeringsformatie? Met het hierboven geschetste scenario moeten de leden van de partijraad wel op hun kop gevallen zijn om in te stemmen met oranje-blauw, tenzij ze er puur persoonlijk belang hebben. Niet dat ik hen van postjesjagerij zou willen beschuldigen moesten ze een regeringsakkoord toch goedkeuren, maar ze moeten dan wel beseffen dat in 2009 het feest onherroepelijk voorbij zal zijn. Bij Lijst Dedecker en Vlaams Belang zouden ze zich ongetwijfeld in de handen wrijven.

woensdag, november 21, 2007

CD&V en N-VA: Woord Houden!

Dringende oproep aan N-VA en CD&V om woord te houden:
  • Geen onderhandelde oplossing voor Brussel-Halle-Vilvoorde
  • Garanties voor een échte staatshervorming.


Deze oproep is uitdrukkelijk niet gericht aan Yves Leterme of Herman van Rompuy — welke Vlaming gelooft immers in die mensen nog?

zaterdag, november 17, 2007

Is Bruno de Wever zelf wel Vlaams?

Bruno de WeverBruno de Wever pleitte deze namiddag in een interview op Kanaal Z voor het opgeven van het taboe dat de Rand rond Brussel Vlaams zou zijn. Kunnen we in de plaats niet een ander taboe opgeven: dat Noord-Belgen die de territoriale integriteit van Vlaanderen in gevaar brengen geen Vlamingen zijn?

Je zal maar voorzitter van de N-VA zijn: je zus blijkt een Waalse werkloze te zijn, en nu pleit je broer voor het loslaten van de Vlaamse Rand. Het zou me absoluut niet verbazen als morgen zou blijken dat de vrouw van Bart de Wever in haar kleerkast een levensgrote poster van Elio di Rupo hangen heeft.

Maar terug naar broer Bruno die er in zijn interview een punt van maakt dat hij geen politicus is, maar een hoogleraar aan de Gentse universiteit. Hij mag misschien wel een prima historicus zijn, van geo-politiek heeft hij in ieder geval nog geen flinterdun plakje kaas gegeten. Gemeenten waar 80% van de bevolking Franstalig is, is volgens hem geen Vlaanderen meer. Als we dat taboe inderdaad laten vallen, zoals Bruno de Wever dus stelt, weten de Franstaligen meteen waar ze aan toe zijn: massaal Vlaamse gemeenten komen inpalmen, de ene na de andere, er een quotum van 80% bereiken, et voilà, de Vlamingen zullen er onder leiding van hun hoogleraren wel vanzelf hun matten rollen.

Ik zou echter toch graag een paar lastige vraagjes willen stellen aan deze hoogleraar van de Gentse universiteit, ook al hangt hij van mij niet af voor zijn broodwinning. Is 80% de grens, of mag het ook wat minder zijn? Moet er eerst een referendum gehouden worden vóór een gemeente van Gewest kan veranderen, of is een eenvoudige stemming in de gemeenteraad of een talentelling al voldoende? Gaan de gemeenten naar het Brusselse Gewest, of mogen ze eventueel kiezen om onmiddellijk deel uit te maken van het Waalse Gewest? In het laatste geval: wat met eventuele faciliteiten voor de overblijvende Vlamingen? En à propos, wat als er in een gemeente ergens in Wallonië 80% Vlamingen zouden blijken te wonen? Het zijn waarschijnlijk allemaal kleine details waar een hoogleraar zich niet mee kan bezig houden wanneer hij een taboe aan het doorbreken is.

Bruno de Wever is bovendien slim genoeg om zich op voorhand al in te dekken: «Als academicus kan ik het mij veroorloven om me met pek en veren te laten overladen.» Ziedaar, mijn lastige vragen zullen dus wel «pek en veren» zijn, lees: niet echt serieus te nemen door een hoogleraar die intellectueel zo ver boven het gepeupel staat dat hij toch niets anders dan onbegrip kan verwachten. Daarmee deelt hij wel een vrijkaart aan zichzelf uit om de meest waanzinnige ideetjes los te laten op een ogenblik dat Vlaanderen echt wel iets anders nodig heeft. Bijvoorbeeld een academicus die eens de puntjes op de i zet, en de historische dimensie schetst rond de eeuwige grondhonger van de Franstaligen die nooit opgelost zal raken zonder een echte staatsgrens. Dat Bruno de Wever eerst eens over dát taboe nadenkt voor hij nog eens een interview weggeeft.

vrijdag, november 16, 2007

Elio di Rupos respect voor Vlaanderen

Elio di RupoElio di Rupo schreeuwt, na de niet-benoeming van enkele Franstalige burgemeesters-recidivisten door Marino Keulen, moord en brand, en gaat zelfs een lijstje opstellen van eden die de Vlamingen aan hem en zijn volksgenoten zullen moeten betuigen om het «respect tegenover de Franstaligen» te herstellen. Maar hoe zit het eigenlijk met zijn respect voor de grenzen van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest?

Elio di Rupo was donderdagochtend te gast bij RTBf om commentaar te geven bij de actualiteit. Tijdens het persoverzicht (La Revue de la Presse Belge) kwam uiteraard de zaak van de burgemeesters uit de Rand ter sprake, en liet hij diep in zijn kaarten kijken wat betreft zijn respect voor de territoriale integriteit van het Vlaamse Gewest en de Vlaamse Gemeenschap. Kort samengevat: Elio di Rupo beschouwt zowel de Rand als Voeren nog steeds als een onderdeel van Wallonië, zoals duidelijk op te maken valt uit zijn emotionele uitval (te horen [MP3] na ongeveer 4 m 40 s):
Et quand on parle des francophones en général, qu'ils soient de Bruxelles, de Wallonie, de la Périphérie, des Fourons, ce sont des belges, des gens qui parlent leur langue dans leur pays, dans notre pays, et donc ils ont des droits, des droits démocratiques. Ce qui est terrible avec les bourgemestres, c'est que, ils ont été élus, élus par les citoyens dans notre propre pays et ils parlent notre langue, ils n'ont rien, ils ne font mal à de personne et ils ne peuvent pas exercer leur fonction avec la nomination, c'est quelque chose inimaginable, et ça, ont doit pouvoir l'expliquer aux démocrates flamands, parce que je reste convaincu que de l'autre côté de la frontière il y a encore quelques personnes raisonables, il faut discuter avec ces personnes raisonables.
Is het aan deze man, die nog niet eens de taalgrenzen wenst te respecteren («notre propre pays»), dat wij ons respect zullen moeten betuigen in de hoop dat we zijn Sociale Zekerheid verder zullen mogen blijven betalen? (Zal dat ook op zijn lijstje staan?) Het valt trouwens op hoe taalnationalistisch («notre langue») Elio di Rupo is: het volstaat blijkbaar Franstalig te zijn om waar dan ook in de wereld speciale «democratische» rechten te verwerven, namelijk het recht om overal en steeds Frans te mogen spreken. Of de Vlamingen die zich de laatste jaren in Waals-Brabant zijn gaan vestigen evenveel democratische rechten hebben om Nederlands te spreken is waarschijnlijk een domme vraag – het democratische recht om verfranst te worden en nooit nog een woord Nederlands te spreken zullen zij in ieder geval wel hebben. Dat een ambtenaar aan het gemeenteloket ergens in Wallonië plots zijn Nederlands zou moeten bovenhalen voor zo een boerke dat niet gesnapt heeft dat hij in «notre propre pays» is komen wonen, is waarschijnlijk een krenking van de mensenrechten van… die ambtenaar, of wat had je soms gedacht?

Elio di Rupo schijnt echter de hoop nog niet opgegeven te hebben dat er in Vlaanderen nog idioten te vinden zouden zijn die met plezier de rode loper uitrollen voor Franstalige kolonisten wanneer zij ergens komen neerstrijken in een Vlaamse gemeente. Hij heeft natuurlijk gelijk: zowel Brigitte Raskin als Jan Segers zijn zelfs bereid een paar Vlaamse gemeenten te verkopen, pardon, gratis weg te geven aan de Franstaligen, maar waarom of wat hij met deze collaboristen zou willen discussiëren ontgaat mij volledig: die zitten immers al volledig in zijn zak. Erger voor Elio di Rupo is echter dat er van dit soort collaboristen steeds minder exemplaren rondlopen. Zelfs Mia barones Doornaert is hem spuugzat, in die mate zelfs dat ook zij stilaan begint in te zien dat er met de Franstaligen geen land meer te bezeilen valt. De volgende passage van haar hand zou eigenlijk ingekaderd moeten worden om naar Laken te sturen, al vrees ik dat men daar de boodschap niet zal willen begrijpen ook al komt ze van een barones:
En wat ik spuugzat ben –ras-le-bol– zijn de voortdurende Franstalige beschuldigingen, die overigens niet beperkt blijven tot de PS, over het zogenaamde imperialisme van de Vlamingen. Bij mijn weten zijn het niet de Vlamingen die de taalgrens voortdurend negeren en aanvechten.

Ik ben het spuugzat dat vele Franstaligen zich wetens en willens in Vlaanderen blijven vestigen,maar dan niet het elementaire respect voor afspraken en hun omgeving opbrengen door Nederlands te leren. Neem bijvoorbeeld Dilbeek, waar steeds meer Franstaligen zich vestigen. Het stoort me telkens weer hoe ze, als in veroverd terrein, winkels binnenkomen en in het Frans beginnen, zonder zelfs de elementaire beleefdheid om ten minste te vragen «spreekt u Frans»? En voor we het weten, is er een beduidende Franstalige «minderheid» die faciliteiten en later aansluiting bij Brussel gaat eisen. En die dan de Vlamingen voor imperialisten of fascisten zal uitmaken als zij respect voor de taalgrens vragen.

woensdag, november 14, 2007

College van Dialoog: oude wijn in nieuwe, oubollige zakken

Wie zou dat eigenlijk zijn, die al die titels uitvindt? Formateur en informateur, dat kenden we al lang, en een onderhandelaar ook, maar een verkenner/explorateur? En nu dus een «College van Dialoog» met «Koninklijke Commissarissen»? Oubolligere titels om nog eens goed te onderstrepen dat België en zeker het Paleis totaal achterhaald zijn waren amper mogelijk.

Ik kan me inbeelden dat er in menig Vlaamse huiskamer een ferme vloek gelaten werd, of een enorme schaterlach. Een vloek omdat men een nieuwe Costa, een nieuwe Dialoog der Gemeenschappen, een nieuwe Derde Fase, een nieuwe Raad der Wijzen, kortom, een praatgroep met als voornaamste doel vooral de indruk te wekken dat men de Vlaamse eisen ernstig neemt om ze tegelijkertijd te kunnen verdrinken in een oeverloos en ellenlang gepalaver waarvan op voorhand al de uitslag vast ligt, namelijk niets, dat men zoiets dus nog maar eens de Vlamingen wil aansmeren met alweer een nieuw etiket, men moet het toch maar durven. En tegelijkertijd een schaterlach omwille van de idiote naam die men het ding heeft willen geven. Serieus nu, koninklijke commissarissen? Wat moet ik me daar bij voorstellen? Gaan die misschien een uniform krijgen, inclusief kepie met floche? Blijkbaar hebben niet alleen de Franstalige partijen het nog steeds niet begrepen, maar ook het Paleis niet – voor zover dat natuurlijk geen twee handen op eenzelfde Franstalige buik zouden zijn.

Want wat mogen we nog verwachten als N-VA en CD&V deze onzin onder deze naam van de hand wijzen? Misschien wel een nieuw voorstel –want de koning heeft eigenhandig kunnen vaststellen dat er nog veel goede wil is om een discussie aan te gaan– tot een, ik weg maar wat, een Intergewestelijke Palaver? En daarna een Werkgroep ter Bevordering van de Samenwerking tussen de Gemeenschappen? Willen de Vlamingen dat ook niet, misschien maar een Commissie voor een Betere Verstandhouding bij de Bevolking? Als het kind maar een naam heeft, er gebabbeld wordt, en vooral niet ingegaan wordt op de kern van de zaak, een hervorming van de staat. Dat de Vlamingen in één moeite door behandeld worden als een stelletje idioten die telkens weer opnieuw met letterlijk hetzelfde kluitje in het riet kunnen gestuurd worden, telt waarschijnlijk dan nog als een extra bonus voor onze Franstalige landgenoten.

Laten we het maar meteen zeggen: N-VA en CD&V zouden wel gek zijn als ze dit College van Dialoog zouden aanvaarden. En de vraag stelt zich trouwens opnieuw, en deze keer nog dringender: voor wiens rekening rijdt Herman van Rompuy eigenlijk? Dat het al lang niet meer die van de CD&V is, is nu wel duidelijk, en waarom CD&V-voorzitter Jo Vandeurzen hem nog niet de laan uitgestuurd heeft is voor mij één van de allergrootste mysteries van de huidige regeringsonderhandelingen. Als ik het bericht bij de VRT goed lees is zijn klacht immers vooral dat Armand de Decker veel te vroeg veel te veel verklapt heeft over het plannetje dat zij samen met de koning hebben zitten samenzweren, niet dat het niet correct zou zijn.

De allergrootste grap moet wel de duur van dit College van Dialoog zijn. Armand de Decker wil immers de ernst van de situatie onderstrepen, en stelt vast dat «de aanpassing van de instellingen een oefening is die jaren zal duren». En dat het college daarom misschien wel drie regeringen actief zal moeten blijven! Even rekenen: dat zijn dus twaalf jaren, en daarmee zal de staatshervorming dus rond zijn, ja, ergens in de buurt van… 2019. Of het jaar waarin onze geliefde vorst Koning Albert II zijn 85ste verjaardag zal vieren. Dat wil zeggen, 2019 als Joëlle Milquet niet te veel dwars ligt, last heeft van zieke kinderen (of de puberteit?), of een sabbatjaar of drie-vier nodig heeft, want je weet maar nooit. Met wat tegenslag of geluk, afhankelijk van hoe je het bekijkt, wordt Bart de Wever nog grootvader eer dat college zijn dialoog kan afronden.

zondag, november 11, 2007

Quid CD&V?

Brussel-Halle-VilvoordeDe stemming in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken ligt nu al enkele dagen achter ons, en nog altijd is het stof niet helemaal gaan liggen. Waarschijnlijk zal het nog enkele weken duren eer helemaal duidelijk wordt wat de gevolgen zullen zijn van deze stemming, maar dat de afgelopen week een keerpunt was in de Belgische geschiedenis mag misschien toch al wel gezegd worden.

Zo kan het dus gaan: mijn voorspelling van verleden week dat er geen stemming zou plaatsvinden was er dus compleet naast. De CD&V, opgestuwd door kartelpartner N-VA en gevolgd door onderhandelingspartner Open Vld, nam een gok en stemde de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde dan toch. De Franstalige partijen MR en cdH werden daarmee na hun ultimata verplicht zelf kleur te bekennen over de toekomst van de regeringsonderhandelingen, kozen voorlopig toch maar voor een voortzetting, en leden daarmee een belangrijk gezichtsverlies. Zij hoopten echter dat zij door de stemming zouden kunnen afdwingen dat een verdere staatshervorming buiten de regeringsonderhandelingen zou gehouden worden, maar zie, een tweede wonder geschiedde: CD&V legde onder druk van de N-VA die eis naast zich neer, nadat zij eerst –in een zwak moment?– toegegeven had aan een zakenkabinet.

De Vlamingen zijn echter een merkwaardig volk. Elk ander volk zou een gelegenheid als de stemming in de Kamercommissie aangrijpen om uitgebreid een overwinning te vieren, ook al zou het dat niet zijn, maar wie de commentatoren en politicologen in de pers las en hoorde, zou gedacht hebben dat Vlaanderen verleden woensdag een enorme nederlaag heeft moeten ondergaan. Luc van der Kelen bijvoorbeeld, lid van B Plus maar in zijn vrije tijd ook hoofdredacteur van Het Laatste Nieuws, beweerde zowel voor als na de stemming dat de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde precies tegengehouden zou worden door die stemming. Er kan nochtans niet ontkend worden dat de klok nu tikt, en dat de Franstaligen zich alleen maar tijd kunnen kopen door belangenconflicten en alarmbelprocedures in te roepen, maar een splitsing niet meer kunnen tegenhouden. Om het helemaal duidelijk te maken met een bewijs uit het ongerijmde: indien verleden week niet gestemd werd, maar pas volgende week, dan zou dát de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde met een week vertraagd hebben.

Bovendien zijn het nu niet meer de Vlaamse partijen die aan zet zijn, maar wel de Franstaligen, om telkens weer opnieuw een vertragingsmaneuver in gang te zetten. (Historisch gezien heeft het echter de Franstalige partijen nooit aan vijf minuten politieke moed ontbroken, memento de wapenwet.) En indien zij werkelijk van plan zijn deze mallemolen ook heel 2008 door aan de gang te houden, dan moeten zij dat vooral doen: een betere pre-verkiezingscampagne zal men zich bij Vlaams Belang, Lijst Dedecker en N-VA amper kunnen voorstellen. Maar dat Vlaanderen door de stemming een nederlaag zou hebben opgelopen, dat is dus manifest onwaar en niet meer dan een belgicistische poging om de Vlaamse bevolking onder de knoet te houden. De onzin die de Pavianen Dave Sinardet en Carl Devos de laatste dagen hebben gespuid valt trouwens in dezelfde categorie onder te brengen.

Want het jammere aan het belgicistische mistgordijn in de Vlaamse media van de laatste dagen is dat Vlaanderen op het moment dat het misschien wel een historisch keerpunt meemaakt het zelf niet kan opmerken. Het lijkt wel een beetje alsof alle Belgische zeilen bijgezet werden in de hoop dat dit feit niet opgemerkt zou worden: niet alleen leidde de CD&V opnieuw een Vlaamse meerderheid tegen een Franstalige meerderheid in, maar bovendien werd het dwangbevel van koning Albert om de staatshervorming dringend in de koelkast te steken gewoon genegeerd, ja zelfs van de hand gewezen. Hiermee breekt de partij op twee punten met de Belgische «consensus» waar de Franstaligen zo bij zweren (opnieuw, memento de wapenwet): zij liet zich niet meer chanteren door de Franstalige minderheid, en ook niet meer de les lezen door het Paleis. Acht jaar paarse communautaire «vrede», aangevuld met het deloyale gedrag van de cdH bij het Lambermontakkoord, heeft ervoor gezorgd dat de partij vandaag blijkbaar vooral haar eigen belangen voorop stelt, en niet meer die van België. En dat laatste is werkelijk nog nooit vertoond. Enige uitzondering is echter nog Kamervoorzitter Herman van Rompuy, die de nieuwe situatie blijkbaar nog niet begrepen heeft, of niet wil begrijpen. (Vraagje terzijde: voor wie zou die man écht rijden, voor zijn partij, of voor een ander?)

De vraag is nu hoe de CD&V zich de komende dagen zal positioneren. Blijft zij bij haar huidige standpunt, zeg maar de lijn De Wever-Vandeurzen, of zal zij uiteindelijk toch zwichten en zich opnieuw aansluiten bij het punt-Van Rompuy? Indien dat laatste niet gebeurt, ziet het er eerder beroerd uit voor het Belgische koninkrijk: als noch het Paleis noch de Franstalige nog enige vat krijgen op de CD&V, zal de partij zich onherroepelijk vastrijden in een eigen logica, die in niets anders kan uitmonden dan de splitsing van België. Blijft de partij immers vasthouden aan een staatshervorming, heeft de Open Vld weinig andere keus dan de CD&V en N-VA daarin te volgen. Bij sp.a weet men niet goed wat aan te vangen met de staatshervorming, maar kan men met het oog op de verkiezingen van 2009 moeilijk onderdoen voor het kartel en schaamteloos collaboreren met de Franstaligen om een staatshervorming te torpederen, tegen een Vlaamse meerderheid in. Zo'n gedrag zou trouwens grote problemen opleveren in de Vlaamse Regering. Voeg daar nog Vlaams Belang en Lijst Dedecker bij, en het wordt duidelijk dat als de Franstaligen echt niet willen toegeven en non blijven zeggen enerzijds, en CD&V anderzijds blijft vasthouden aan een staatshervorming, Vlaamse staatsvorming nog de enige uitweg is die rest.

Dit betekent meteen ook dat Didier Reynders zich in zijn «analyse» van vandaag wel eens pijnlijk zou kunnen misrekenen. Bluft hij, of is het werkelijk bij hem nog niet opgekomen dat meer dan 150 dagen regeringsonderhandelingen het klimaat in Vlaanderen grondig veranderd hebben. Het leven gaat immers gewoon verder, ook zonder federale regering, en de Vlaamse bevolking, die jarenlang de schrik op het lijf gejaagd werd met de boodschap dat het einde van België meteen ook het einde van de wereld zou inluiden, merkt dat daar blijkbaar toch niets van aan was. Zoiets doet de geesten rijpen, en zelfs bij De Standaard noemt men vandaag, nuchter en zonder franjes, de splitsing van België één van de mogelijke scenario's. Wie had dat een jaar geleden durven denken? Wanneer Didier Reynders dus zegt dat niemand in België incontournable is, zal hij wel gedacht hebben dat hijzelf de uitzondering is die die regel bevestigt, maar voor steeds meer mensen in Vlaanderen zijn het de Franstaligen in hun geheel die minder en minder incontournable worden. Kiezen voor de N-VA betekent voor de CD&V dus niet noodzakelijk meer kiezen voor de oppositie, maar misschien wel iets helemaal anders, al zullen ze het zelf misschien nog niet beseffen. Maar de dag dat men bij de CD&V die mentale stap gezet heeft, kan koning Albert zelfs gewoon het hele jaar door in zijn buitenverblijf rustig van zijn oude dag genieten, zonder dat daar iemand om maalt. Ik wens het hem van harte toe.