Een zestal weken geleden schreef Karel de Gucht een brief naar Joseph Kabila, president van Congo, waarin hij het land versterkte samenwerking en hulp aanbiedt. De brief blijkt gekruid te zijn met enige «vaststellingen», door sommigen uitgelegd als «bedreigingen», over een mogelijk partnerschap tussen de havens van Brussel en Antwerpen enerzijds, en Matadi en Kinshasa anderzijds. Ook wat betreft good governance (goed bestuur) zou Karel de Gucht in zijn brief met een aantal «vaststellingen» gekomen zijn. Tot slot benadrukt Karel de Gucht in zijn reactie «dat deze brief geen enkel persoonlijk verwijt vermeldt».
Om met dat laatste te beginnen: het zou er eigenlijk nog aan ontbroken hebben dat de brief persoonlijke verwijten aan het adres van Joseph Kabila zou bevatten. Al moet anderzijds gezegd worden dat het niet de eerste keer zou zijn dat Karel de Gucht iemand een complimentje wil maken, en dat de tegenpartij dat tot zijn stomme verbazing zo niet begrijpt. Vraag het maar aan onze Noorderburen.
Maar het is moeilijk te achterhalen wie hier het gelijk aan zijn kant heeft: Karel de Gucht die verwijst naar een telefoongesprek met Joseph Kabila dat alles zou verklaren, of de krant Le Soir die verwijst naar «bronnen dichtbij de president» die zeggen dat er «verbijsterd» gereageerd werd op de brief. Zeg ervan wat je wil, maar politici van het slag van Kabila lijken me niet echt te vertrouwen, laat staan dat «bronnen dichtbij hem» dat zouden zijn. Anderzijds zou het niet de eerste keer zijn dat Karel de Gucht een leugen zou verkopen, met dit verschil dat de kans deze keer klein is dat er een bandje van bijvoorbeeld dat telefoongesprek zou opduiken. Kies dus maar wie van de twee partijen het meest te vertrouwen is.
Ronduit ironisch is het bovendien dat Karel de Gucht lessen geeft over het creëren van een «klimaat van juridische zekerheid» als een noodzakelijke voorwaarde voor de goede werking van de transportsector in Congo. Misschien kan hij Kabila eens uitnodigen naar Zaventem voor een studiedag over geluidsnormen en aansluitend een bezoek aan de lokalen van DHL? Ik ben er vrij zeker van dat daar behoorlijk wat ruimte zal zijn om «vaststellingen» te doen die niet overkomen als bedreigingen. Of nog een plaats dat zeker een bezoek waard is als het gaat over juridische zekerheid: Doel. Mogelijkheden genoeg dus.
Maar ten gronde, wat is het probleem met Karel de Gucht? Als voorzitter van de VLD was hij een ramp voor die partij, en voor zichzelf erbij. Nu zorgt hij als Minister van Buitenlandse Zaken voor de ene diplomatieke rel na de andere. Louis Michel deed dat ook, maar dat was duidelijk anders. Hij wist namelijk zijn slachtoffers telkens zo uit te kiezen dat hij punten scoorde bij zijn eigen politieke achterban, zoals bij de aanvaringen met Berlusconi en Bush. En in het geval van Oostenrijk slaagde hij er bovendien in Vlaanderen ekonomisch te treffen – twee vliegen in één klap als het ware. Bij Karel de Gucht, die zich meer gedraagt als een ongeleid projectiel, is dat niet het geval. Wie werd er beter van het incident met Balkenende? De persmap met de bewering dat de vader van Joseph Kabila een Tanzaniaan zou zijn: een tikfout? En je weet maar nooit wanneer de volgende keer zal zijn, en wie hij dan weer treft.
Hoe vaak kan een mens verkeerd begrepen worden en tegenslag hebben voor het woord «incompetent» opduikt, en… blijft hangen? Om af te sluiten nog eens die uitspraak –ook al Congo– van oktober verleden jaar, het citeren waard:
Ik heb in Congo niet veel mensen gezien die in staat zijn om een behoorlijke bijdrage te leveren aan het bestuur van een land.Let op de subtiliteit: een land, dus niet één bepaald land. Zouden er in de hotels in Congo ook spiegels hangen?