Verwilghen: Eigen volk eerst?

Marc Verwilghen eindigde vandaag als laatste in de stemming voor de post van commissaris voor de mensenrechten in de Raad van Europa. Dat hij het zo slecht deed wijt hij onder meer aan een «gebrek aan loyauteit», waaronder verstaan moet worden dat Luc van den Brande volgens nationaliteit had moeten stemmen.

Luc van den Brande verklaarde onlangs dat hij niet voor Marc Verwilghen zou stemmen, maar voor de Pool Marek Antoni Nowicki. De man werkt al 25 jaar rond mensenrechten, en was een tijd lang ombudspersoon in Kosovo. Hij is dus zeker niet onbekwaam, maar Marc Verwilghen kan daar tegenover stellen dat hij een Belgische identiteitskaart bezit, en in de federale regering ongewenst is door de eigen partij. Het is dan ook totaal onbegrijpelijk dat koppigaard Van den Brande blijft vasthouden aan Nowicki. Bij de geheime stemming vandaag bleek dan dat Verwilghen het moest afleggen tegenover zowel Nowicki als de andere kandidaat, de Zweed Thomas Hammarberg. Uit liberale hoek klinkt het dat dit het gevolg is van het «gebrek aan loyauteit», een duidelijke sneer aan het adres van Van den Brande. Nochtans bleek uit een vraag van De Stemmenkampioen dat alleen onder de VLD-kiezers een meerderheid kan gevonden die dat standpunt ondersteunt. Het argument slaat dus niet bepaald aan in Vlaanderen, om het zacht uit te drukken.

Maar ten gronde: heeft Luc van den Brande juist gehandeld? Enerzijds klopt het dat het een voordeel is een landgenoot te steunen, al was het maar omdat die de landsbelangen kan laten meespelen in zijn oordeel, landsbelangen die men deelt. Bovendien kan een landgenoot toegankelijker zijn dan iemand die uit een land komt waar men niet eens een grens mee deelt. Maar anderzijds heeft Luc van den Brande ook de plicht in eer en geweten voor de naar zijn mening beste kandidaat te kiezen. En wie de CVs van Nowicki en Hammarberg eens naast die van Verwilghen legt, weet eigenlijk genoeg.

Echter, «normaal gezien steun je toch een landgenoot,» stelt Stef Goris. Misschien zou hij toch eens beter nadenken voor hij zulke uitspraken de wereld instuurt. Kies je bijvoorbeeld ook «normaal» voor een landgenoot wanneer je, ik zeg maar wat, iemand moet aanwerven, of een appartement wil verhuren? En zo ja, steun je dan je landgenoten alleen maar «normaal», of «systematisch»? Een beetje toelichting zou passen voor hij een proces aan zijn broek gesmeerd krijgt wegens aanzetten tot racisme en xenofobie, door bijvoorbeeld… de Liga voor de Mensenrechten (ja toch?), want ik heb stellig de indruk dat Stef Goris oproept tot discriminatie op basis van nationaliteit, en dat kan toch niet de bedoeling zijn. Bij die toelichting mag hij trouwens ineens ook een stemadvies afleveren voor de Zweedse en Poolse vertegenwoordigers in de Raad van Europa. Ik neem aan dat Stef Goris er geen probleem van maakt als Poolse liberalen «normaal» voor Nowicki stemmen, alhoewel het net één van zijn klachten is dat die dekselse Centraal-Europeërs dus wel voor hun kandidaat kiezen.

Laten we trouwens nog een stap verder gaan. Enerzijds is het een voordeel een landgenoot op een post benoemd te zien, ook al lijkt me in dit geval die post niet zo relevant te zijn voor de belangen van het land, maar anderzijds kiest Van den Brande dan weer voor iemand die dichter bij zijn politieke opvattingen staat. Nowicki verdiende immers onder meer zijn sporen bij Solidarność — amper één puntje in zijn CV dat de complete CV van Verwilghen zonder meer overtreft. Maar verder heeft Van den Brande partijpolitiek-strategisch absoluut geen reden om voor Verwilghen te stemmen. De VLD wil Verwilghen al langer weg uit de federale regering, onder meer om plaats te kunnen maken voor Jean-Marie De Decker. Zo bekeken is Verwilghen voor de CD&V en Van den Brande meer waard wanneer hij in de federale regering blijft zitten, zodat de VLD niet van haar personeelsprobleem verlost geraakt. En het verklaart meteen ook de bitterheid in de reactie uit liberale hoek, en trouwens uit liberale hoek alleen niet, want het personeelsprobleem van de VLD in de federale regering is ondanks alles ook voor SPIRIT van Geert Lambert geen goede zaak. Of hoe «democratische» partijen plotsklaps het zo verfoeide «Eigen volk eerst» kunnen aanhangen om, wars van onbenulligheden zoals relevante bekwaamheid en ervaring, een intern postjesprobleem op te lossen.

En trouwens, mensenrechten, wie ligt daar eigenlijk écht van wakker?