Ieder jaar worden de Noorse belastingslijsten vrijgegeven, en de laatste jaren zijn die ook beschikbaar over internet. Wie wil weten hoeveel de buurman of de Eerste Minister verdienen, hoeft het maar op te zoeken aan de hand van een eenvoudig formuliertje.
Vandaag werden de belastingslijsten vrijgegeven, en ze zijn nog beschikbaar tot 29 oktober. Iedereen die in Noorwegen belastingen betaalt staat op de lijst opgevoerd met het totale vermogen, de bruto inkomsten en de totale belastingen voor 2003. De lijsten kunnen op het plaatselijke belastingskantoor ingekeken worden, of je kan gewoon zoeken via www.skatteetaten.no.
Oorspronkelijk waren de lijsten uiteraard enkel op papier beschikbaar, maar de laatste jaren zijn ze ook elektronisch te raadplegen. De lijsten voor 2000, 2001 en 2002 zijn nog steeds beschikbaar, en ook de kranten kregen een elektronische kopie, maar nu is er een consensus ontstaan dat dit toch allemaal te ver gaat. De openheid rond de belastingen, voor de gemiddelde Vlaming waarschijnlijk de ultieme nachtmerrie, had als bedoeling belastingontduiking tegen te gaan. De basisgedachte was dat als je buurman kan controleren of het vermogen en de inkomsten die je op je belastingsbrief hebt opgegeven in overeenstemming zijn met zijn indrukken, dat je dan minder geneigd zou zijn om belastingen te ontduiken. Wie een duidelijke discrepantie ontdekt tussen wat officieel geregistreerd staat en zijn eigen indrukken, heeft trouwens de mogelijkheid dit ook te melden.
In de loop der jaren is dit echter ontaard in een soort fiscaal voyeurisme, waarbij men ieder jaar in de herfst controleert hoeveel de buurman, de collega's of de vrienden verleden jaar verdiend hebben. In de kranten verschijnen ook traditioneel top-tienlijstjes met wie het meest verdient, het grootste vermogen heeft, het meest belastingen moet betalen, en vervolgens lijstjes met politici, sportlui, zangers, kunstenaars, schrijvers, enz... Olav Thon is de rijkste man die voorkomt op de lijst, met een vermogen van 2,8 miljard Noorse kronen (om exact te zijn: 2.792.863.000 kronen of ongeveer 337 miljoen euro). Verleden jaar verdiende hij een goede 23 miljoen euro, en moest meer dan 10 miljoen euro belasting betalen. Overigens is niet hij de rijkste Noor, maar wel de reder John Fredriksen die niet in Noorwegen woont en dus ook niet voorkomt op de Noorse belastingslijst.
Het gevolg van het succes van de webstekken waar men de belastingsgegevens van iedereen kan opzoeken is dat de centrale webstek slechts een beperkte tijd toegankelijk zal zijn, en dat ook kranten hun elektronische kopies niet meer het hele jaar door beschikbaar mogen houden via een web-interface. De vraag stelt zich wat eigenlijk het nut was van het volledig beschikbaar zijn van die gegevens voor iedereen het hele jaar door. Indien men vermoedens heeft dat iemand met de belastingen knoeit, heeft men ruimschoots de tijd om dit te controleren, en de kranten hebben ook nog altijd de kans om hun fameuze lijstjes te publiceren. De rest van het jaar gaat het echter om vermaak en/of afgunst, wat meer in de richting gaat van een inbreuk op de privacy dan wat het oorspronkelijke opzet was van de openbare belastingslijsten.
Ook buitenlanders die in Noorwegen wonen en er belastingen betalen staan op de lijst. Iedereen kan dus tot 29 oktober controleren dat ondergetekende verleden jaar minder verdiende dan Olav Thon. Officieel dan toch.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten