dinsdag, april 29, 2008

B-H-V: Herhaalt de geschiedenis zich? (2)

Brussel-Halle-VilvoordeEnkele dagen geleden stelde ik de eerder retorische vraag of de geschiedenis zich zou herhalen – vandaag kan daar zonder meer bevestigend op geantwoord worden. Nadat de Franstaligen hun vertragingsmanoevres stopzetten door aan te kondigen geen nieuw belangenconflict meer in te dienen, zorgen de Vlamingen nu zelf voor de vertragingen, met de CD&V in de hoofdrol. Ondertussen raakte een «politicoloog» al de morele trappers kwijt in zijn ijver het aan de gang zijnde spektakel te «nuanceren».

Aan het opschorten van de plenaire vergadering van de Kamer wil ik eigenlijk geen woorden vuil maken, anders dan dat het misschien nog wel het beste illustreert hoe sommige politici deze kwestie nog het liefst van al zouden willen oplossen: een afschaffing van de verkiezingen. Gedaan met kieskringen, en dus ook met ongrondwettelijke kieskringen. Meer dan één commentator en politicus heeft er zich de laatste maanden trouwens al ferm over beklaagd dat al die verkiezingen toch alleen maar ellende met zich meebrengen, dus waarom niet meteen het basisprobleem aanpakken?

Interessanter is te zien hoe een «politicoloog» als een Carl Devos –voor wie het al vergeten was, lid van die beruchte Pavia-groep die een federale kieskring wil invoeren– volledig de trappers kwijtraakt in zijn poging de kleine staatsgreep van vandaag goed te praten. Een eerste keer trapt hij er ferm naast door te stellen dat het uitstel van de plenaire vergadering niet zo gewichtig is omdat er vóór het heropduiken van het dossier-B-H-V voor deze week ook al sprake was van een uitstel. Alsof een handeling goedgepraat kan worden door gewoon even het eigenlijke motief te vervangen door een ander motief. Of moeten we soms denken dat een koe doodmartelen en laten rotten in de wei omdat haar geloei ons verveelt helemaal niet problematisch is omdat we er eerder al eens aan gedacht hebben haar misschien te slachten voor haar vlees? In plaats van het publiek correct te informeren en de handelingen van de politici kritisch te blichten, verkoopt Carl Devos liever klinkklare onzin, om het geen régimepropaganda te moeten noemen.

Het andere punt waarover Carl Devos met spek schiet is de «rijpheid» van het dossier. Volgens hem zou het hele zaakje immers best nog met een jaartje uitgesteld worden. Scherp gezien van de «politicoloog», maar als hij dat nu eens onmiddellijk in 2004 had gezegd –of meer dan veertig jaar geleden–, dan hadden we vandaag niet met zulke onmogelijke deadlines als Kerstmis 2007, Pasen 2008 of 15 juli 2008 gezeten. Toch jammer dat onze domme Vlaamse politici telkens weer zichzelf lelijk in de gracht rijden door de grondwet «onverwijld» (lees: in de loop van amper vier korte jaartjes) toegepast te willen zien, in plaats van orakels als een Carl Devos raad te plagen zodat het dossier rustig kan «uitrijpen».

En ondertussen duiken al de specialisten op die er zich over beklagen dat de Vlaamse politici zich met pietluttigheden bezighouden in plaats van serieus werk af te leveren –Franstaligen die ermee dreigen de regering te laten vallen omwille van diezelfde pietluttigheid zijn blijkbaar wél serieus bezig– of zelfs voorspellen dat de Vlaamse meerderheid in de Kamer door de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde goed te keuren als bij toverslag plots een terugkeer naar de arrondissementele kieskringen voorgeschoteld zullen krijgen. Hoe een Franstalige minderheid dat dan wel zal kunnen afdwingen via een noodregering is mij volledig een raadsel, en waarom de Vlaamse partijen hun medewerking zouden verlenen aan de organisatie van verkiezingen met arrondissementele kieskringen is mij een nog groter raadsel. Tenzij ze natuurlijk collectief electoraal harakiri zouden willen plegen ten voordele van Vlaams Belang en Lijst Dedecker.

zondag, april 27, 2008

B-H-V en de januskop van de CD&V

CD&V«Wie gelooft die mensen nog?» Deze vraag is vandaag actueler dan ooit, maar dit verschil dat ze nu van toepassing is op de CD&V. In de Vlaamse media laat een Servais Verherstraeten eerst nog uitschijnen dat hij zo snel mogelijk een stemming in de Kamer over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde voorstaat, een dag later gaat Yves Leterme met de Franstaligen «overleg plegen» over de zaak, en nog een dag later laat Hugo Vandenberghe in het RTBf-programma Mise au Point uitschijnen dat de partij een nieuw belangenconflict wenst.

Het kan natuurlijk één groot misverstand zijn dat Hugo Vandenberghe deze middag een nieuw Franstalig belangenconflict vroeg om een stemming in de Kamer opnieuw enkele maanden te kunnen uitstellen, maar dat is dan wel een misverstand waar heel de Franstalige politieke kaste, journalisten inbegrepen, is ingetrapt. De krant Le Soir schrijft bijvoorbeeld dat «il n'a pas demandé expressis verbis le vote d'une nouvelle motion en conflit d'intérêts mais il a rappelé très clairement que l'accord politique au sein du groupe Octopus avait été conclu dans le cadre d'un scénario qui voulait que les partis francophones enclenchent la cascade de conflit d'intérêts à leur disposition.» Blijkbaar ging de CD&V ervan uit dat ze een afspraak met de Franstalige partijen hadden om de belangenconflicten aan mekaar te blijven rijgen. Interessante vraag: was de N-VA van die afspraak op de hoogte? Hoe dit rijmt met de beruchte «vijf minuten politiek moed» en «onverwijld» zijn twee andere vragen, om nog niet te vragen naar de mening van zo'n 800.000 Vlaamse kiezers over deze gang van zaken…

Nog iemand die lelijk in het misverstand van Hugo Vandenberghe getrapt is, is Isabelle Durant van Ecolo. Zij begrijpt niet waarom de Franstaligen al een nieuwe belangenconflict zouden moeten inroepen, aangezien ze toch een afspraak met de Vlamingen hebben dat er niets gebeurt vóór 15 juli. Zij drukt het daarbij plastisch uit: «Pourquoi ouvrir son parapluie quand il ne pleut pas ?». Ze bevestigt hiermee in ieder geval mijn analyse van gisteren dat de Franstaligen er op dit ogenblik geen enkel belang meer bij hebben een nieuw belangenconflict in te roepen om het hachje van Yves Leterme, zijn CD&V en zijn federale regering te redden. Meer zelfs, elk belangenconflict dat ze nu kunnen opsparen voor later zou wel eens goud waard kunnen zijn, en kan een splitsing misschien zelfs over de volgende federale verkiezingen tillen. (Of die dan ongrondwettelijk zouden zijn of niet is daarbij hun probleem niet, wel dat van de Vlaamse partijen.)

Tot slot vermelden we nog iemand die een rake analyse maakte in Mise au Point, Bruno Tobback, die vaststelde dat de Franstalige partijen er meesterlijk in geslaagd waren de CD&V in een moeilijke hoek te drijven, zeker wat hun relatie met kartelpartner N-VA betreft. Als de Franstalige partijen slim zijn en willen, kunnen ze die spanning zelfs nog verder opdrijven door alsnog een motie voor een belangenconflict in te dienen, maar dan in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement, met net genoeg onthoudingen zodat CD&V de beslissende stem zou moeten leveren.

Wat de jongste dagen geleerd hebben is dat er een hemelsbreed verschil bestaat tussen de strategische en tactische capaciteiten van de Franstalige en de Vlaamse partijen. Aan Franstalige zijde is men ertoe in staat om over de grenzen van drie verschillend samengestelde regeringen en opposities heen een lange-termijnstrategie uit te werken en in de praktijk om te zetten, om de gemeenschappelijke Franstalige belangen te verdedigen. Aan Vlaamse zijde geldt echter een «ieder voor zich»-mentaliteit waarbij men bereid is desnoods zelfs moeder en kinderen tegelijkertijd te verkopen voor een bord linzensoep om de dag van morgen te kunnen halen. Kan men bij het aanschouwen van dit alles de Franstaligen dan ongelijk geven wanneer zij spotten met dit Vlaamse zootje ongeregeld en er gebruik van maken om hun belangen maximaal te beschermen?

zaterdag, april 26, 2008

B-H-V: Herhaalt de geschiedenis zich?

Brussel-Halle-VilvoordeNa de beslissing van de voorzitters van de Franstalige partijen om geen nieuw belangenconflict meer in te roepen, lijkt het dossier Brussel-Halle-Vilvoorde in een stroomversnelling beland te zijn. Maar wie heeft er het grootste belang bij een uitstel van de stemming in de Kamer?

Maandenlang was men er aan «Vlaamse» zijde eigenlijk redelijk gerust in: de Franstaligen zouden een splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde zo lang mogelijk tegenhouden door een nieuw belangenconflict in te roepen telkens wanneer de termijn van het vorige zou aflopen. Op die manier zou een stemming in de Kamer met meer dan een jaar uitgesteld kunnen worden, voldoende tijd om tot een onderhandelde oplossing te komen. Aan die hoop kwam deze week echter abrupt een einde toen de voorzitters van de Franstalige partijen beslisten geen nieuw belangenconflict in te roepen, waardoor het splitsingsvoorstel op 8 mei al in de Kamer zou gestemd kunnen worden. Een ferme streep door de rekening van de «Vlamingen».

Wie zijn de Vlamingen tussen aanhalingstekens die belang hebben bij een zo lang mogelijk uitstel van een stemming in de Kamer over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde? In de eerste plaats CD&V en Eerste Minister Yves Leterme, die door deze zet van de Franstaligen gedwongen worden op korte termijn te kiezen tussen het kartel met de N-VA of de federale regering en het Belgische staatsbelang. Dit is een keuze die ze graag zo lang mogelijk uitgesteld hadden, ook al zegt CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten dat een uitstel sine die voor hem niet kan. Ook bij de Open Vld zijn ze niet happig op een stemming, maar hun fractieleider Bart Tommelein verklaarde onmiddellijk dat ze hun wagentje aan dat van de CD&V zouden koppelen. Uit die hoek hoeft de CD&V dus geen hulp te verwachten, integendeel zelfs. En tot slot is er nog het heir «Noord-Belgen», dat in november luid (en met enige voldoening) verkondigde dat door de stemming in de commissie een splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde nu verder weg dan ooit was, en dat vandaag ongelijk krijgt over de hele lijn. Wees er zeker van dat ze de komende dagen klaar zullen staan met hun analyses en commentaren die moeten aantonen waarom de Vlamingen er alle belang bij hebben op 8 mei de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde niet te stemmen.

Maar welk belang hebben de Franstaligen erbij om zo snel al een stemming over de splitsing uit te lokken? Het valt op dat de Franstalige tactiek van vandaag enkele gelijkenissen vertoond met de tactiek die gevolgd werd vlak voor de beruchte stemming op 7 november. Eerst waren er de vertragingsmanoeuvres, om die op een onverwacht ogenblik plotsklaps stop te zetten en het vertragingsinitiatief aan de Vlamingen, en dan in het bijzonder de CD&V, over te laten. In oktober ontlokte het de beruchte woorden «Miserie, miserie» van Pieter de Crem, die later door Gerolf Annemans zelfs Pieter de Rem zou genoemd worden. De rol die Pieter de Crem toen had, ligt vandaag voor Yves Leterme en in zekere zin ook Kamervoorzitter Herman van Rompuy weggelegd. Die laatste zal overigens de komende dagen een moeilijke keuze moeten maken tussen zijn rancune tegenover Yves Leterme (stemming laten doorgaan) enerzijds en zijn loyaliteit aan België (stemming uit- of afstellen) anderzijds. De vraag blijft echter waarom de Franstaligen precies nu het geweer van schouder veranderen.

Waarschijnlijk zijn de Franstaligen tot het inzicht gekomen dat er geen politieke winst meer te halen valt uit een nieuw belangenconflict, net zoals er in de herfst van verleden jaar op een bepaald ogenblik geen winst meer te halen viel uit een verderzetting van hun gefilibuster. Net zoals toen heeft de CD&V vandaag een veel groter belang bij een uitstel van een stemming over de splitsing dan de Franstaligen, en dan is het voor hen ook veel voordeliger om diezelfde CD&V zélf de kastanjes uit het communautaire vuur te laten halen. Volgend citaat uit het bericht van La Libre Belgique illustreert dit prima, maar over de correctheid ervan durf ik me niet uit te spreken:
Ce samedi, Yves Leterme rencontrera les présidents de trois partis francophones de la majorité (MR, PS, cdH) avec pour objectif de faire diminuer le voltage de la ligne à haute tension BHV. Yves Leterme, qui «a pris acte» de la décision des quatre partis francophones (ajoutez Ecolo aux trois précités) de ne pas activer de nouvelle procédure en «conflit d'intérêt», aimerait les faire revenir sur cette décision.
Betekent de «aimerait» alleen maar dat La Libre Belgique meent dat het in het voordeel van Yves Leterme is dat de Franstaligen op hun beslissing terugkomen, of heeft de krant reden om aan te nemen dat Yves Leterme later vandaag de Franstaligen zelf zal proberen te overtuigen om terug te komen op hun beslissing? Als dat geen kwakkel van de krant is, zou een openhartig gesprek tussen N-VA en CD&V op het karteloverleg komende maandag toch wel zeer op zijn plaats zijn.

zondag, april 20, 2008

België «Anders»

België AndersEnkele ondernemers, onder leiding van Rudy Aernoudt, kanten zich tegen te veel regionalisering en springen in de bres voor België, dat zij «anders» bestuurd zouden willen zien. Hun beginselverklaring ademt echter zoveel koekendozennationalisme en naïef belgicisme uit, dat je begint te vermoeden dat de auteurs zich ferm hebben moeten tegenhouden om niet de helft van de woorden met een hoofdletter te schrijven. Intellectueel stelt het echter niet veel voor, en kan het zeker niet tippen aan wat de denkgroep In de Warande op papier zette, ook al is het net tegen deze groep dat België Anders zich wil afzetten.

Het begint al met de eerste zin: «België is een schitterend land met een enorm potentieel». En van dik hout zaag je planken. Zijn Vlaanderen en Wallonië dan twee achterlijke regio's zonder potentieel als ze niet aan mekaar vastgeklonken blijven? Dat is natuurlijk wat je verondersteld wordt te concluderen wanneer je de tekst doorleest, maar echt overtuigend is het allemaal toch niet.

Neem nu het taalbeleid, waar België Anders een kemel van jewelste schiet. België zou een unicum in de wereld zijn omdat het drie officiële talen heeft, naast de naar schatting tweehonderd andere talen die er gesproken worden. Akkoord, landen als Finland (Fins-Zweeds), Canada (Engels-Frans) en Ierland (Engels-Iers) zitten misschien net een categorie lager, maar moeten we echt geloven dat deze lui nog nooit zijn gaan skiën in het officieel viertalige Zwitserland? Of nog nooit gehoord hebben van Zuid-Afrika (elf officiële talen), of India (21 officiële talen, en verder zo'n vierhonderd lokale inheems talen)? Als België al een unicum in de wereld zou zijn, dan alleen maar omdat alleen in België de combinatie Nederlands-Frans-Duits kent, al even uniek als de Belgische vlag dus, maar wie een beetje verder kan kijken dan de schaduw van de eigen driekleurige kerktoren zal opmerken dat België op wereldbasis misschien nog eerder aan de bescheiden kant zit qua officiële meertaligheid. En dat precies de Belgische drietaligheid de oorzaak zou zijn van het economische, wetenschappelijke en culturele succes van België kan dus sterk betwijfeld worden.

Wat dat economische succes betreft, aanhalen dat Wallonië honderd jaar geleden de tweede rijkste regio ter wereld was, is niet bepaald van die aard dat ik onder de indruk raak van het Belgische discours van deze heren. De vraag is immers waarom Wallonië vandaag in een economisch moeras zit, en haar politici nog steeds niet echt de wil schijnen te bezitten om Wallonië uit dat moeras te trekken. Wanneer België Anders vervolgens een contrast wil scheppen met een «soms provincialistische houding», is het duidelijk dat zij hun pijlen onder meer op het Vlaams-nationalisme richten. Hoe die verwerpelijke provincialistische houding gekoppeld kan worden aan de lage werkloosheidsgraad in Vlaanderen is niet meteen duidelijk, en ook de prima PISA-resultaten van het Vlaamse onderwijs scholen contrasteren sterk met de beleden Belgische diversiteit als bron van economische en culturele rijkdom.

België Anders wijst overigens een terugkeer naar het Belgique à papa af, maar de maatregelen die de denkgroep voorstelt baden toch in een sterk Belgique à papa-sfeertje. «Meertaligheid moet de norm worden en volkomen tweetaligheid moet worden nagestreefd en vergemakkelijkt.» Als het dat maar is. Het zou in ieder geval het voordeel hebben dat de faciliteiten afgeschaft zouden kunnen worden, maar iets zegt me dat dat wel niet de bedoeling zal geweest zijn. Integendeel zelfs, de onvermijdelijke federale kieskring duikt immers ook op in hun rijtje maatregelen. En de oproep dat de media meer «nuttige» initiatieven zouden moeten nemen om de taalgroepen dichter bij mekaar te brengen bezorgt me alleen maar koude rillingen. Gewoon de waarheid brengen en de bevolking correct informeren past blijkbaar niet in het Belgische plaatje. Terzijde gezegd, zo gek is die analyse nog niet, maar het zegt veel over de democratische ingesteldheid van dit clubje Belgen.

In een begeleidend interview in De Standaard laat Nicolas Saverys zich trouwens eens goed gaan, maar door de emotionaliteit –op rationaliteit kunnen belgicisten nu eenmaal niet meer spelen– kwam er blijkbaar alleen maar onzin uit zijn mond. Over Brussel-Halle-Vilvoorde: «Het kan toch niet dat wij het goed functioneren van dit land laten afhangen van het al dan niet splitsen van een kiesarrondissement.» Een oproep aan de Franstaligen om hun belangenconflict terug te trekken? De Open Vld zal in ieder geval niet op België Anders moeten rekenen om van een federale kieskring een breekpunt te maken bij de komende (aan de gang zijnde?) onderhandelingen over de staatshervorming. En over het globale perspectief: «Bekijk eens België vanuit een Chinees oogpunt. We zijn een stad, meer niet. Gaan we de haven van Sjanghai ook opsplitsen in gehuchten?» Goed gezien natuurlijk, maar vanuit China bekeken is Luxemburg zelfs nog geen gehucht, maar in het beste geval een steegje aan de rand van het Belgische dorp – annexeren die boel dan maar? Of houdt die man hier een pleidooi om de haven van Antwerpen te fusioneren met die van Rotterdam? Het zou zo gek nog niet zijn, maar een terugkeer naar een verenigd Koninkrijk der Nederlanden, wat zou Nicolas Saverys daarvan gedacht hebben? Jammer dat de journalist hier geen «nuttig initiatief» nam.

Weet je wat ik denk? Dat dit vooral een sollicitatie was voor enkele driekleurige lintjes later dit jaar, een gelegenheid om aan koning Albert II te laten weten dat er in dit land toch nog échte Belgen bestaan die er niet vies van zijn lakei te spelen en graag een paar euro's zouden willen spenderen –voor het goede doel– om zich een echt wapenschild te laten maken. De stijl van hun pamflet is in ieder geval amper te onderscheiden van die van een koninklijke 21 juli-toespraak. Misschien kan sire zelfs hier en daar een zinnetje lenen dit jaar.

zondag, april 13, 2008

Peiling Le Soir/RTBf: Winst Lijst Dedecker, verlies voor Vlaams Kartel

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006Donderdag publiceerden Le Soir en de RTBf de resultaten van een nieuwe opiniepeiling, met voor het eerst sedert de verkiezingen van verleden jaar weer een Vlaams luik. Aan Vlaamse zijde vallen de vooruitgang van Lijst Dedecker en de achteruitgang van het Vlaams Kartel op, aan Franstalige zijde de vooruitgang voor cdH en Ecolo en de achteruitgang van MR en de PS.

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (15-35%)Tegenover de federale verkiezingen van juni verleden jaar meet deze peiling aan Vlaamse zijde slechts twee significante verschuivingen: een vooruitgang voor Lijst Dedecker en een achteruitgang voor CD&V/N-VA. Waar het eerste resultaat volledig in overeenstemming is met de twee andere peilers, is de achteruitgang voor het Vlaams Kartel nieuw. Voor het kartel is dit het slechtste resultaat in een peiling sedert bijna twee jaar. Eén mogelijke verklaring is natuurlijk dat dit het eerste effect is van het aantreden van de regering-Leterme I –de laatste peilingen van de twee andere peilers zijn nog van vóór Pasen–, maar deze nieuwe trend zal dan wel bevestigd moeten worden in latere peilingen.

Voor de nummers twee en drie in het Vlaamse partijpolitieke landschap meten Le Soir en de RTBf nagenoeg geen verandering op. Het Vlaams Belang haalt exact dezelfde score als bij de laatste verkiezingen, terwijl de Open Vld een licht verlies lijdt. Daarmee zit deze peiler veel dichter bij de laatste peiling van La Libre Belgique dan die van De Standaard/VRT.

Voor sp.a-SPIRIT tenslotte valt er geen verrassing te noteren in deze peiling: een klein, niet-significant verlies tegenover de desastreuze verkiezingsuitslag van juni 2007. Het is duidelijk dat het linkse kartel nog niet uit haar electorale dal geraakt is.

Alle Vlaamse peilingen sedert 2006 (0-10%)Voor Lijst Dedecker bevestigt deze peiling wat de twee andere peilers al langer vertellen: de lijst staat op winst, maar raakt voorlopig nog niet over de psychologische grens van tien procent. De partij wordt wel duidelijk een maatje groter dan de concurrent aan de andere zijde van het politieke spectrum, Groen!, dat nog steeds niet helemaal veilig uit de buurt van de kiesdrempel is geraakt.

Alle Franstalige peilingen sedert 2006Aan Franstalige zijde wijken de resultaten van deze peiling weinig af van die van de andere peilers, maar er is wel beweging tegenover de vorige peiling van Le Soir/RTBf. Ecolo gaat krachtig achteruit, maar blijft toch ruim boven haar resultaat van de vorige verkiezingen. De resultaten van de laatste maanden lijken aan te tonen dat de partij over een hoogtepunt is gegaan, en zich nu stabiliseert op een kleine winst tegenover juni 2007. MR doet een pas achteruit, terwijl cdH een pas vooruit neemt. De MR zit duidelijk een dalende trend, terwijl de cdH de laatste maanden de wind in de zeilen heeft. De PS stabiliseert zich op een klein verlies, terwijl het Front National aan een kleine remonte begonnen is, en opnieuw boven de kiesdrempel uitkomt.

Bijlagen: Alle Vlaamse en Franstalige peilingen sedert 2006 (PDF)