dinsdag, februari 26, 2008

Geloofwaardigheid van het Vlaams Kartel

Bart de WeverDe Berg der Wijzen heeft een luis gebaard. Geen muis, want zelfs zo groot is het bereikte communautaire akkoord nog niet. Het is in ieder geval te klein voor de N-VA om in de federale regering te stappen, terwijl kartelpartner CD&V niet te beroerd is zelfs de Eerste Minister te willen leveren. Maar hoe zit het met de geloofwaardigheid van dat kartel, en dus ook CD&V en N-VA?

Over het bereikte communautaire akkoord zelf kunnen we kort zijn: dit voldoet niet. De eerste fase kan niet anders dan ronduit schandalig voor de Vlaamse onderhandelaars genoemd worden, terwijl de tweede fase zelfs belooft enkele fikse stappen achteruit te bevatten. In een reactie op het akkoord had partijvoorzitter van de N-VA Bart de Wever het over de processie van Echternach, maar de echte processie van Echternach heeft wel twee stappen vooruit en dan een achteruit. Deze Letermse processie bevat echter één surplace en vervolgens twee passen achteruit: een federale kieskring en samenvallende verkiezingen. En als we niet opletten misschien zelfs een ferme sprong achteruit in Brussel-Halle-Vilvoorde.

De vraag die daarom gesteld moet worden, is wat de rol van de CD&V in de totstandkoming van dit akkoord is geweest. Partijvoorzitter Etienne Schouppe schijnt tevreden te zijn, maar wat hebben de «wijzen» Jean-Luc Dehaene en vooral Herman van Rompuy eigenlijk in die raad allemaal uitgestoken? Was de CD&V een partijprogramma geweest, dat wil zeggen een partij waar het programma een grotere rol speelt dan het lokken van kiezers vóór de verkiezingen, dan waren die twee heerschappen ongetwijfeld al een tijdje geleden aan de deur gezet. De CD&V daarentegen vaardigt hen zelfs af als haar ultieme vertegenwoordigers.

Wat deze week echter duidelijk is geworden, is dat de CD&V er de laatste twee maanden mooi ingeluisd is door de Belgische kringen – waartoe ik trouwens de Open Vld reken, ook al proberen zij iets anders te laten uitschijnen. Het recept was eenvoudig: laat de CD&V een tijdje proeven van de macht door middel van een «interim»-regering, of wat het ding ook maar hoeft te heten, en die partij zit weer in de zak van België. Bart de Wever drukte het vandaag bijzonder subtiel en tegelijk heel raak uit: «Elke partij heeft haar eigen verantwoordelijkheden.» Ja, welke verantwoordelijkheden zou de CD&V eigenlijk hebben?

Dat alles neemt echter niet weg dat de N-VA met een groot probleem zit. Wat is eigenlijk de geloofwaardigheid van het Vlaams Kartel nog, als de N-VA zich buiten de federale regering wil houden, terwijl CD&V zelfs de Eerste Minister wil leveren? En het wordt nog gekker wanneer we de rekenkunde van Bart de Wever nalezen: de parlementsleden van de N-VA zullen zich bij de vertrouwensstemming onthouden, waardoor het quorum in het Vlaamse gedeelte van de Kamer verandert, en de regering-Leterme I toch nog een Vlaamse meerderheid behaalt van 42 op 82 zetels, en dus niet een minderheid op de volle 88 zetels. In hoeveel Vlaams-nationale huishoudens zou er vanavond een bulderlach/donderde vloek (schrappen wat niet past) opgestegen zijn bij het aanhoren of lezen van die onzin? En dan verwijt Bart de Wever uitgerekend Didier Reynders aan politieke «spelletjes» te doen! Il faut le faire, zeggen ze in de taal van de laatste.

Denkt de N-VA met dit alles zomaar te kunnen wegkomen? Eén zaak is het soort boerenbedrog waarmee Bart de Wever moet uitpakken om het kartel nog min of meer in leven te houden, maar indien CD&V en N-VA erin slagen om in 2009 of later opnieuw federaal samen naar de kiezer te treden, dan zal elke potentiële kiezer zich op de dag van de verkiezingen toch wel een paar moeilijke vragen moeten stellen. Betekent steun aan het kartel steun aan de federale regering, of tegenstand, of een onthouding op z'n De Wevers? Is een stem voor Yves Leterme er één voor een grote staatshervorming, of alleen maar hulp om hem in de Wetstraat 16 te houden? Of is een stem voor het kartel een stem voor, ik zeg maar wat, Jan Jambon of Frieda Brepoels enerzijds, of het gekonkelfoes van Jean-Luc Dehaene en Herman van Rompuy in dienst van koning Albert II anderzijds? En vooral, de ultieme vraag, wie gelooft eigenlijk die kartelmensen nog?

Zou Bart de Wever trouwens vanavond zichzelf nog wel geloven?

donderdag, februari 21, 2008

Cursus Hooghere democratie

Robert MichelsMarc Hooghe, professor politieke wetenschappen en één van de leden van de beruchte Pavia-groep, maakte vandaag in een opiniestuk in De Standaard een voorlopige balans op van de in feite nog steeds aan de gang zijnde regeringsonderhandelingen. Van een gewone democratie waarin partijen vooral de belangen van hun eigen kiezers nastreven, en politici het programma van hun partij min of meer volgen, heeft deze professor duidelijk geen hoge hoed op.

Marc Hooghe begint zijn stuk met een referentie naar de Duitse socioloog Robert Michels, die vindt dat politieke partijen zich moeten gedragen als legers, met een sterke leidersfiguur, zodat ze op cruciale ogenblikken met één stem kunnen spreken en ervoor kunnen zorgen dat hun politici zich houden aan de gemaakte afspraken. Waarna hij de Open Vld looft omdat ze geen weerstand hebben geboden tegen de putsch die Guy Verhofstadt begin december uitvoerde, en CD&V uitgebreid door de mangel haalt omdat de partij zich probeerde te houden aan haar verkiezingsprogramma van 10 juni.

De professor is in zijn beoordeling scherp voor de CD&V. Zo over de fameuze reflectiegroep: «Het helpt al evenmin als de leden van die groep zich geen enkele illusie meer moeten maken over hun kansen op het ministerschap.» Ja, wat kan je nu verwachten van een groep politici als ze geen enkel persoonlijk belang meer hebben bij een eventuele regeringsdeelname van hun partij, en daarom moeten terugvallen op ideologie of, stel je voor, dat verkiezingsprogramma dus. Dan gebeurt wat er moest gebeuren: de voorgestelde regeringsakkoorden werden telkens weer te licht bevonden omdat ze nu eenmaal diametraal ingingen tegen het voorbije verkiezingsprogramma. En dat was nu ook weer de bedoeling niet, of waar zou zo'n reflectiegroep eigenlijk toe dienen?

Deze passage maakt overigens al duidelijk dat Marc Hooghe het niet zo nauw neemt met wat wel en wat niet een afspraak is. Een afspraak, dat is bijvoorbeeld een regeringsakkoord waarin men veel toegevingen doet in ruil voor enkele ministerpostjes. Een verkiezingsprogramma waarmee men verkiezingen wint daarentegen, dat is duidelijk geen afspraak, en dus hoeven politici zich ook niet aan die niet-afspraak te houden bij de regeringsonderhandelingen. Makkelijk zat. Goed om te onthouden moest Marc Hooghe het in zijn hoofd halen ooit ergens op een verkiezingslijst te gaan staan.

Als we echter eenmaal aannemen dat verkiezingsprogramma's geen afspraken met de kiezer zijn, dan wordt de volgende passage natuurlijk veel gemakkelijker te begrijpen: «Wie de reeks [«De Zestien is voor u»] aandachtig leest, merkt op dat CD&V heus nog wel politiek toptalent in huis heeft. Ervaren staatslieden als Jean-Luc Dehaene of Herman van Rompuy maakten op elk moment precies de juiste diagnose en zij waren bereid verantwoordelijkheid op te nemen. Dat maakt het des te tragischer dat hun partijgenoten blijkbaar niet bereid waren hun inzichten te volgen.» Verantwoordelijkheid nemen, en het partij- en verkiezingsprogramma met de voeten treden, dat is inderdaad pas staatsmanschap. Dat die steenezels in de reflectiegroep dat nooit begrepen, is inderdaad bijzonder tragisch.

Laten we echter even teruggrijpen naar de metafoor van Robert Michels, en ons voorstellen hoe het CD&V-leger de laatste maanden oorlog gevoerd heeft. Lange tijd heeft de spanning zich immers opgebouwd, tot op 10 juni 2007 eindelijk de beslissing genomen werd met overweldigende bijval: men zou Frankrijk binnenvallen. Een officier van eerder lagere rang en korte staat van dienst probeerde vervolgens het land binnen te vallen, maar mislukte tot tweemaal toe omdat zijn voetvolk er geen zin in had om eerst alle wapens af te geven en vervolgens een omweg te maken langs Italië. Uiteindelijk duiken twee generaals op uit een ver verleden, en besluiten dat het nu maar eens gedaan moest zijn met al die onzin, en ze besluiten resoluut… Polen binnen te vallen. Applaus van Marc Hooghe voor zoveel heldenmoed, en nu het leger al halverwege Warschau is, mag vooral niet van de koers afgeweken worden: een afspraak is immers een afspraak. Dat zoveel maanden geleden iets helemaal anders afgesproken werd, is van geen tel. Het is tenslotte de regering van een land niet die mag (en zeker niet moet!) bepalen aan wie de oorlog verklaard wordt en welk land het leger zal binnenvallen, maar wel enkele oude generaals die erom bekend staan graag voor andermans rekening te rijden. Tot dusver de les in democratisme van Marc Hooghe.

Overigens sluit de kritiek van Marc Hooghe naadloos aan bij de kritiek die Jean-Luc Dehaene dit week-end al gaf in een interview met De Morgen: het basisprobleem was volgens hem dat zijn partij een verkiezingsprogramma had samengesteld dat alleen maar rekening had gehouden met de belangen van de Vlaamse kiezer. Dat is inderdaad iets waar men alleen maar kan van gruwen. Alleen jammer dat de journalist niet vroeg of die kritiek ook van toepassing was op cdH en PS, dan wel of Jean-Luc Dehaene soms denkt dat die twee partijen wél rekening houden met de belangen van de Vlamingen wanneer zij hun programma samenstellen voor de verkiezingen, of bij regeringsonderhandelingen. Ik meen namelijk in de beruchte reeks van De Standaard een passage gelezen te hebben met een uitspraak van Joëlle Milquet die wat dat betreft niet bepaald veel ruimte voor interpretatie overlaat («Oké, geef het [extra geld] dan alleen aan de Franse Gemeenschap.»), maar noch Jean-Luc Dehaene, noch Marc Hooghe, noch een andere Noord-Belgische commentator of «intellectueel» heb ik daar tot nu toe over horen klagen. Of dat de Duitse CDU, het Britse Labour, de Franse PS of de Spaanse PP alleen maar de belangen van hun eigen kiezers nastreven. Alleen in Vlaanderen schijnt het onwelvoeglijk te zijn dat Vlaamse partijen aan hun Vlaamse kiezers beloven de Vlaamse belangen te willen verdedigen, en na de verkiezingen nog willen vasthouden aan die belofte ook. Wat zou dat zeggen over de Belgische democratie? Of die Noord-Belgische commentatoren en «intellectuelen»?

Voor alle duidelijkheid: ik doceer geen politieke wetenschappen aan de KU Leuven of Université Lille-II.

zondag, februari 17, 2008

België schaadt de gezondheid

België schaadt de gezondheidLetterlijk, al zal Yves Leterme het ongetwijfeld in alle toonaarden willen ontkennen. Wie echter de serie «De zestien is voor u» van De Standaard de laatste dagen gelezen heeft, zal zich toch niet van de indruk kunnen ontdoen dat het ene veel met het andere te maken heeft.

Uit de serie «De zestien is van u» van De Standaard blijkt overduidelijk dat zowat elke Vlaamse onderhandelaar vroeg of laat last kreeg van zijn gezondheid. Voor sommigen waren de gevolgen vooral psychisch, met als beste voorbeeld Jo Vandeurzen die meer dan één keer een complete inzinking heel dichtbij was. Bart de Wever dan weer dacht op een gegeven ogenblik een hartaanval te hebben. Alleen Yves Leterme leek de hele tijd immuun, maar belandde uiteindelijk zelfs op de dienst intensieve zorgen met interne bloedingen.

Al deze gezondheidsproblemen zijn echter terug te brengen tot één enkele, gemeenschappelijke factor: België. Het is immers moeilijk zich voor te stellen dat de Vlaamse politici aan zulke uitputtingsslag als we de laatste maanden gezien hebben hadden moeten deelnemen indien België niet meer zou bestaan. En op een manier is het ook hun eigen fout: aan het einde van de zomer van vorig jaar reeds moet het voor iedereen duidelijk geweest zijn dat het met de Franstalige politici, en dan in het bijzonder Joëlle Milquet, niet meer mogelijk is het land op een serieuze manier besturen. Had Yves Leterme geen vijf minuten politieke moed gehad, maar tien minuten, had hij toen al de stekker uit de onderhandelingen getrokken, en daarmee ook België, en was hij nu al lang Vlaams president. Misschien eens iets om over na te denken nu hij aan een ziekenbed gekluisterd ligt.

Want wat wil Yves Leterme eigenlijk bereiken? Hij wil «de Zestien», de post van Eerste Minister, en moet daarom onderhandelen met de Franstaligen, dat wil zeggen, zijn Vlaams programma waarmee hij in juni nog 800.000 stemmen haalde verloochenen op zulke manier dat zijn partij volgend jaar niet spectaculair ten onder zal gaan in een enorme electorale afstraffing. Maar wat wil of kan hij eigenlijk met die post van Belgisch Eerste Minister verwerven of bereiken? Macht en aanzien? Wat de macht betreft: de regeringen-Verhofstadt I en II hebben duidelijk aangetoond dat er van veel macht geen sprake is, omdat een Vlaams Eerste Minister naar het pijpen van de Franstaligen moet dansen om zijn post te mogen behouden. Het aanzien dan? Welke eer is het eigenlijk om, zoals Guy Verhofstadt, zes miljoen Vlamingen te verraden om de voorkeur te kunnen genieten van vier miljoen Franstaligen plus een familie in Laken als nuttige idioot in dienst van hen? En voor het aanzien in het buitenland hoeft men het zeker niet te doen: tenzij men kan opdraven als lakei van bijvoorbeeld Frankrijk wordt men daar achter de rug eens goed uitgelachen.

Het is daarom toch wel enigszins ironisch te noemen dat op hetzelfde ogenblik dat Yves Leterme in het ziekenhuis ligt met als diagnose belgicose, in Kosovo eindelijk de onafhankelijkheid uitgeroepen wordt. Nu is de Vlaamse situatie weliswaar niet bepaald vergelijkbaar met wat zich de laatste jaren in Kosovo heeft afgespeeld, maar het valt niet te ontkennen dat de Albanese Kosovaren veel minder last hebben van koudwatervrees rond hun onafhankelijkheid dan de Vlaamse politici. Misschien kan Yves Leterme, wanneer hij zich weer wat beter voelt, eens een studiereis inleggen naar Pristina. En hij hoeft daarvoor heus niet te wachten tot na Pasen.

dinsdag, februari 05, 2008

Islamcreationisme

Charles DarwinVerleden zondag was een zwarte zondag voor de dromers van een multiculturele samenleving en een «Europese islam». Die dag was immers heel televisiekijkend Vlaanderen getuige van het ultieme failliet van die twee dromen, toen imam Nordine Taouil in het VRT-programma De Zevende Dag bleef zweren bij het bijbelse creationisme.

Tegenstanders van al wat naar multiculturaliteit ruikt zouden de imam op hun blote knieën moeten danken voor de voorstelling die hij in de VRT-studio's ten beste gaf. Vanaf nu kan immers elk debat in de kiem gesmoord geworden door één enkele eenvoudige vraag aan de moslim van dienst: aanvaardt hij het darwinisme, of houdt hij vast aan het creationisme? Speelt men voor een publiek waarvan het merendeel ze nog altijd alle vijf op een rij heeft, hoeft men daarna zijn mond zelfs niet meer open te doen om gelijk te krijgen, want de kans is groot dat de moslim zich net zoals imam Nordine Taouil in De Zevende Dag hopeloos buiten spel zet. En dan te bedenken dat Nordine Taouil nog moet doorgaan als één van de gematigde moslims in ons land!

Of is Nordine Taouil soms een geïsoleerd geval? Een dag later ging Koen Fillet voor zijn Radio 1-programma Feyten of Fillet op zoek naar moslims die wel het darwinisme willen aanvaarden, en tot zijn stomme verbazing –trouwens goed te horen aan zijn stem– had hij er zelfs niet één enkele kunnen opsnorren. Maar, voegde hij er nog aan toe, het is natuurlijk wel vakantie – alsof dat een groot verschil zou gemaakt hebben. Waarom bijvoorbeeld niet snel eens naar Kif Kif gebeld? Of één van de vele moslim mandatarissen die ons land rijk is, en die anders altijd wel te vinden zijn om hun multiculturele zeg te komen doen over één of ander onderwerp? En bij mijn weten is bijvoorbeeld ook een Mimount Bousakla van de Lijst Dedecker nog altijd moslim, en niet bepaald op haar mondje gevallen.

In ieder geval heeft Johan Braeckman van SKEPP gelijk wanneer hij stelt dat dit soort onzin –want kunnen we dit dan werkelijk iets anders dan onzin noemen?– de integratie van een grote groep immigranten niet bepaald vooruit helpt. En het moet gezegd, ik kan me niet herinneren dat we dit soort van problemen, om over hoofddoeken en mannelijke gynaecologen nog maar te zwijgen, hebben of gehad hebben met Spanjaarden, Italianen of Grieken die lang geleden inweken, Chinezen of Japanners, of de nieuwe immigranten uit Centraal- en Oost-Europa. Die immigranten hebben dan ook veel minder last van werkloosheid, criminaliteit, of politie of werkgevers die zich dan «racistisch» tegenover hen gedragen. Zou het ene soms iets met het andere te maken kunnen hebben? En dan willen sommige politici ons doen geloven dat alle immigratie altijd en overal de samenleving verrijkt, zowel cultureel als economisch.

Met dit voorval moet het nu voor iedereen die het wil begrijpen duidelijk zijn dat de integratie van de moslims in Europa niet mislukt is, maar van het begin af reeds volkomen onmogelijk was. De islam is niet louter een godsdienst, zelfs geen religieus-politieke-culturele ideologie, maar een letterlijk allesomvattende ideologie, die ook ingrijpt in de economie (denk bijvoorbeeld maar aan de Fortis B Fix 2008 Islamic Index 1) en zelfs de wetenschap. Hoeft het dan bijvoorbeeld te verbazen dat men tot nog toe in Stockholm nog niet bepaald veel Nobelprijzen economie of geneeskunde aan moslims heeft kunnen uitdelen? Maar dat de integratie van de islam, die het darwinisme niet kan aanvaarden, zelfs niet op het meest praktische niveau, in de Europese samenleving totaal onmogelijk is, kon niet beter geïllustreerd worden dan precies met dit voorval. En wat misschien nog meer zorgen zou moeten baren is dat er zelfs apostelen van de multiculturele samenleving gevonden kunnen worden die nu ook al vinden dat we over het darwinisme vooral niet te veel mogen doorbomen – uit respect, of wat dacht je? Eerlang kan er misschien zelfs een Belgische rechter gevonden worden die SKEPP voor racisme wil veroordelen omwille van hun systematische propaganda van het darwinisme…