woensdag, maart 09, 2005

Culturele oorlogsverklaringen

De Standaard meldt vandaag dat het Vlaams Belang de oorlog verklaart aan NTGent, Toneelhuis en KVS. Minister van Cultuur Bert Anciaux kon dat natuurlijk niet zomaar voorbij laten gaan, en noemt dit in een reactie «een regelrechte oorlogsverklaring aan de basisregels van onze democratie». Laten we de dingen maar zeggen zoals ze zijn: De Standaard verdraait fiks de waarheid, en Bert Anciaux verkoopt onzin.

Om met de laatste te beginnen, Bert Anciaux stelt dat «respect voor de culturele vrijheid het wezen is van de democratie, en dat wordt nu op de helling gezet». Alleen, het Vlaams Belang zegt nergens dat NTGent, Toneelhuis en KVS dicht moeten, doch wel dat de subsidiekraan dichtgaat, en dat is niet hetzelfde. Maar wat meer is, fundamenteel is het zelfs een goede zaak voor de democratie dat het Vlaams Belang aankondigt welke culturele beleidslijnen het wil toepassen wanneer het aan de macht komt, zodat de kiezers daar ook rekening mee kunnen houden. Een politieke partij heeft trouwens wel degelijk het recht, indien niet de plicht, zijn culturele beleidslijnen bekend te maken. Bert Anciaux gaat dan ook volledig in de fout wanneer hij stelt dat het Vlaams Belang zich een rol toeëigent «die de politiek hoegenaamd niet toekomt» omdat de werking van gesubsidieerde instellingen op vastgestelde tijdstippen en volgens vastgestelde procedures geëvalueerd wordt. Wie heeft immers die procedures en de te hanteren criteria vastgelegd? Ik dacht niet dat Bert Anciaux die op de berg Sinaï in stenen tafelen is gaan halen.

Om op hetzelfde élan even verder te gaan, als het waar is dat «het hart van onze democratie aangevallen wordt» door de uitspraken van het Vlaams Belang, zit men in Antwerpen nu reeds met een levensgroot probleem. Immers, wat verklaarde Patrick Janssens (sp.a) reeds in september 2002? «Kunst moet dringend democratischer worden». Probeert politicus Janssens hier soms richtlijnen te geven over hoe kunst zou moeten zijn, en is dat dan wel democratisch en aanvaardbaar? En Herman Schueremans (VLD) dan:
De overheid moet artiesten steunen, maar omgekeerd moeten artiesten hun verantwoordelijkheid in de maatschappij opnemen. Je kunt niet leven op kosten van de gemeenschap en er tegelijk op spuwen. Kunstenaars moeten mensen ertoe aanzetten om na te denken. En dat door hen zoveel mogelijk te betrekken bij de dingen die ze maken. Dat geldt trouwens niet alleen voor de artiesten, maar ook voor de mensen die kunstevenementen organiseren. Subsidies zijn echter als cocaïne voor een heel pak mensen in de elitaire culturele sector. Ze worden erdoor in een vervreemdende roes gebracht, mijlenver van wat er in de gewone mensenwereld gebeurt. Geen wonder dat ze zich dan verontwaardigd afvragen waarom het plebs plots voor het Vlaams Blok begint te stemmen.
Straffe kost! Nog goed dat hij dat in tempore non suspecto zei, of hij had het hart van de democratie aangevallen!

Maar wat te denken van de oorlogsverklaring van het Vlaams Belang aan NTGent, Toneelhuis en KVS? Alle drie spelen ze natuurlijk de vermoorde onschuld, en De Standaard lijkt als kwaliteitskrant niet bepaald gehaast om die illusie gauw door te prikken. In het archief zitten er anders toch wel enkele bijzonder interessante artikels verborgen die een ander licht werpen op de zaak. Het Toneelhuis ondertekende vier jaar geleden reeds een document dat men evengoed als een oorlogsverklaring aan (toen) het Vlaams Blok kan beschouwen. Maar dat is uiteraard iets helemaal anders. En dat Blokwatch haar webstek twee maanden geleden mocht voorstellen in het KVS mag zeker niet opgevat worden als een vriendendienst, neen, was een strikt zakelijke transactie. Het zou interessant zijn om te weten hoe Bert Anciaux zélf zou reageren de dag KVS zijn lokalen uitleent aan Spiritwatch, en het Toneelhuis een document ondertekent waarin gesteld wordt dat emo-politiek de veiligheid van de burger in gevaar brengt. Ik neem aan dat hij de subsidies met hand en tand zou blijven verdedigen.

De ultieme vrees is natuurlijk dat het Vlaams Belang eens aan de macht wel eens dezelfde truuk zou durven toepassen als Fogh Rasmussen in Denemarken deed: de geldkraan dicht voor allerlei «culturele en educatieve commissies» die voornamelijk bevolkt werden door linkse betweters die geloven in de «maakbare maatschappij». Plots moest het zootje ongeregeld dat in zulke commissies het mooie weer maakte, horresco referens, een échte job vinden. Dat hadden ze nog nooit moeten doen! Tot overmaat van ramp oogstte Fogh Rasmussen met deze maatregel alleen maar sympathie bij de Deense bevolking. Gevolg: het geknakte riet lag er helemaal gebroken bij! Als ze in Vlaanderen slim zouden zijn, zouden ze dus over het hele zaakje best hun mond houden. Al was het maar uit eenvoudig jobbehoud...

Geen opmerkingen: