Leterme premier van een tripartite of rooms-rode coalitie

De verkiezingswedstrijd van Politiek.Net loopt ondertussen al iets meer dan een week, en voorlopig ziet het ernaar uit dat de overgrote meerderheid van de deelnemers verwacht dat Yves Leterme de volgende Eerste Minister wordt aan het hoofd van een tripartite of een rooms-rode regering. Vlaams Belang stevent ondertussen af op een licht verlies tegenover 2004, terwijl slechts weinigen geloven dat Lijst Dedecker op 10 juni de kiesdrempel zal halen.

Over het algemeen kan gezegd worden dat de meningen van de deelnemers van de verkiezingswedstrijd niet veel afwijken van de resultaten van de opiniepeilingen van de laatste maanden. Alleen voor CD&V-N-VA verwachten de deelnemers een resultaat dat lager ligt dan alle drie de traditionele politieke opiniepeilers; voor de andere partijen zitten de resultaten tussen die van de opiniepeilers in.

Zoals gezegd verwachten de deelnemers voor CD&V-N-VA een iets lager resultaat dan wat de opiniepeilers tot nog toe voorspeld hebben, maar nog altijd een duidelijke vooruitgang vergeleken met 2004. Slechts een kleine minderheid verwacht dat het Vlaams Kartel achteruit zal gaan vergeleken met de vorige Vlaamse en federale verkiezingen, maar anderzijds verwacht slechts een even kleine minderheid dat het kartel boven de dertig procent zal eindigen op 10 juni. Het kartel blijft in ieder geval afgetekend de grootste formatie in Vlaanderen

Voor het Vlaams Belang verwachten de deelnemers een lichte achteruitgang vergeleken met 2004, maar een forse vooruitgang vergeleken met 2003. Niemand verwacht dat het Vlaams Belang het op 10 juni slechter zal doen dan in 2003, maar slechts een kwart denkt dat de partij haar score van 2004 zal kunnen verbeteren. De partij blijft wel ruim de tweede formatie in Vlaanderen

sp.a-SPIRIT blijft status quo tegenover 2004, en dat is een stevige achteruitgang vergeleken met de federale verkiezingen van 2003. Opvallend is wel dat er onder de deelnemers een grote consensus bestaat over de score van dit kartel: meer dan de helft denkt dat het kartel een score zal halen die minder dan een halve procent zal afwijken van de uitslag van 2004. Het kartel wordt ondertussen wel de derde formatie van Vlaanderen.

Voor de Open Vld ziet het er beroerd uit volgens de deelnemers van de wedstrijd: niemand gelooft dat de partij erop zal vooruitgang vergeleken met 2004, toen de partij al een enorm verlies leed vergeleken met het jaar ervoor. Gemiddeld voorspelt men een uitslag van 17% voor de partij, maar een kwart ziet de partij onder de 16% zakken, sommigen zelfs tot 14%. Hoe dan ook zakt de liberale partij naar de vierde positie in Vlaanderen.

Groen! verliest lichtjes tegenover 2004, maar blijft gemiddeld ruim boven de kiesdrempel van 5%. Slechts een kleine minderheid ziet de partij opnieuw onder de kiesdrempel duiken, terwijl een kwart denkt dat de partij ook tegenover 2004 een kleine winst zal weten te maken.

Nieuwkomer Lijst Dedecker blijft gemiddeld ruim onder de kiesdrempel, en slechts weinigen zien de lijst boven de kiesdrempel eindigen. Zo goed als niemand ziet de partij boven de 6% stijgen, een indicatie dat Jean-Marie Dedecker met zijn 8% niet tussen de deelnemers zit.

Over naar de schiftingsvragen, want ook die leveren één en ander aan interessante informatie op. Zo denkt ongeveer drie vierde van de deelnemers dat CD&V de volgende Eerste Minister levert, zeg maar Yves Leterme dus. Ongeveer een zesde denkt dat Johan vande Lanotte van de sp.a de volgende Eerste Minister wordt, terwijl slechts zes procent het op Elio di Rupo houdt. Twee procent denkt dat de Open Vld de volgende Eerste Minister zal mogen leveren, nog minder denken aan de MR en een enkeling wil zelfs geloven dat Frank Vanhecke van het Vlaams Belang misschien wel Eerste Minister zal worden na 10 juni.

Het is eigenlijk jammer dat er geen Franstalige tegenhanger bestaat voor deze verkiezingswedstrijd, want het zou interessant zijn om te weten of ook de Walen zo massaal verwachten dat Yves Leterme de volgende Eerste Minister wordt, en niet geloven in de kansen van Elio di Rupo. Het is best mogelijk dat beneden de taalgrens dezelfde vraag een radicaal ander resultaat zou opleveren.

Een schiftingsvraag die misschien iets minder gevoelig is aan de communautaire bril die men op heeft, is welke coalitie er deze zomer uit de bus zal komen. Ongeveer een derde denkt dat het een tripartite zal worden, terwijl een fractie minder denkt aan een rooms-rode coalitie. Ook rooms-rood-groen maakt een kans, maar in een voortzetting van paars of een heropstanding van paars-groen gelooft vrijwel niemand. En letterlijk niemand durft te wedden op een rooms-blauwe coalitie.

Het is opmerkelijk dat ondanks de dure eden die CD&V en N-VA gezworen hebben over een staatshervorming, er blijkbaar meer deelnemers geloven in een federale regering die niet over een bijzondere meerderheid zal beschikken (rooms-rood of rooms-rood-groen) dan een tripartite die daar wel over zal beschikken.

Splitsen we de resultaten uit naar hoe vaak elke partij aangekruist wordt als lid van de volgende federale regering, dan blijkt dat rooms en rood goed vertegenwoordigd zijn. De meeste deelnemers geloven trouwens ook dat SPIRIT en N-VA hun respectievelijke kartelpartners in de regering zullen volgen, of het nu om een tripartite of een room-rode regering gaat. Merk op dat ook bij een rooms-rode regering zonder bijzondere meerderheid de deelnemers verwachten dat de N-VA tot de coalitie zal toetreden.

Voor de liberale partijen ziet het er echter niet zo goed uit. Minder dan de helft van de deelnemers ziet hen na de verkiezingen nog deelnemen aan de macht. En ongeveer een zevende ziet de groene partijen terug hun intrede doen in de federale regering na de verkiezingen. Vlaams Belang, FN en Lijst Dedecker maken volgens de deelnemers weinig of geen kans om een federaal minister te mogen leveren deze zomer.

Wat het vertrouwen in de peilers betreft, vallen er geen verrassingen te noteren. Ongeveer een derde denkt dat de verkiezingswedstrijd van Politiek.Net de beste prognose zal leveren voor de verkiezingsuitslag, op afstand gevolg door de peiling van La Libre Belgique en daarna De Standaard/VRT. Ongeveer één op tien deelnemers denkt dat Le Soir/RTBf het best de uitslag van 10 juni zal kunnen voorspellen, terwijl enkelen denken dat de drie laatste verkiezingen alle peilers zullen weten te kloppen.

Het meest opmerkelijke van al deze resultaten is misschien wel dat er samen meer deelnemers geloven in een rooms-rode of room-rood-groene regering dan in een tripartite. De kans dat de Open Vld na 10 juni federaal van de macht verdreven zal worden, wordt door meer dan de helft van de deelnemers als reëel ervaren, en vrijwel niemand gelooft dat Guy Verhofstadt nog zal mogen voortzetten als Eerste Minister. Dat laatste zou trouwens opmerkelijk zijn als vertegenwoordiger van een partij die tegenover de vorige federale verkiezingen ongeveer een derde van haar aanhang dreigt te verliezen.

Deelnemen aan de verkiezingswedstrijd van Politiek.Net kan nog tot en met 9 juni op www.politiek.net/verkiezingen.