Guy Verhofstadt, «staatsman»

Ik weet niet wat er tegenwoordig aan de hand is met Bart Brinckman, maar telkens hij een nieuw artikel afscheidt is het lachen geblazen. Zo verliest hij af en toe in zijn ijver om het Vlaams Belang een crisis aan te praten al eens de trappers, terwijl hij Guy Verhofstadt dan weer uitroept tot staatsman… op basis van zijn communautaire blik dan nog wel.

Het artikel dat Bart Brinckman produceerde naar aanleiding van de toespraak van Guy Verhofstadt voor de gesteld lichamen krijgt het etiket «nieuwsanalyse» opgeplakt, maar «hulde» of «propaganda» zou ongetwijfeld veel beter de lading gedekt hebben. Zelfs de minste kritische noot ontbreekt, ook daar waar Guy Verhofstadt duidelijk een loopje met de waarheid neemt, om niet te zeggen dat hij als naar gewoonte staat te liegen. Waarom Bart Brinckman nog altijd de titel «journalist» voert in plaats van «Verhofstadt-groupie» heeft waarschijnlijk maar één reden: tot nader order is het de krant De Standaard die zijn loon uitbetaalt, en niet Guy Verhofstadt. Enfin, dat denk ik toch.

Maar goed, wat schrijft Bart Brinckman daar allemaal? Volgens hem «lanceerde» Guy Verhofstadt zich als «een ware staatsman» in het communautaire debat door in zijn toespraak «op een haast analytische manier de diagnose van de huidige communautaire pijnpunten» te maken. De cursivering is uiteraard van mijn hand, want ik denk niet dat Bart Brinckman werkelijk bedoelde wat hij daar schreef. Iemand die haast over de beek sprong loopt immers met natte voeten rond, en zo schiet iemand die op een haast analytische manier een diagnose maakt eigenlijk alleen maar met spek. In de volksmond noemt men zo iemand trouwens geen dokter, maar een kwakzalver, en Verhofstadt een communautaire kwakzalver noemen is misschien zo gek nog niet, maar dat het de bedoeling was wil ik toch betwijfelen.

Bij de drie zwakheden die Guy Verhofstadt aanhaalt in zijn toespraak kunnen toch wel enige opmerkingen geplaatst worden. Dat de bevoegdheden te versnipperd zijn en dat de deelgebieden niet ten volle de verantwoordelijkheid voor hun beleidsdaden dragen zijn twee dingen die samenhangen, maar verder wel correct. Maar bij de vaststelling dat de «Brusselse rand» een pijnpunt is mocht toch wel een beetje commentaar vermeld worden. Zo bijvoorbeeld dat er geen Brussels rand bestaat, maar alleen een Vlaamse Rand. Dat het probleem in die Vlaamse Rand vooral zijn oorsprong vindt in het feit dat de Franstaligen zich niet willen neerleggen bij het territorialiteitsprincipe dat in België geldt, of beter gezegd, het territorialiteitsprincipe in Vlaanderen. Zodra men het Waalse Gewest binnenstapt geldt immers het droit du sol plots wel, en krijgt het begrip faciliteiten een heel andere invulling. En ten slotte beperken de problemen zich niet alleen tot de Vlaamse Rand, maar worden in Brussel de taalwetten door de Franstalige en masse met de voeten getreden. De lijst met illegale benoemingen haalt misschien nooit de kolommen van de weldenkende pers, maar dat betekent nog niet dat ze daarom niet zouden voorkomen, zeldzaam of toch wel een beetje geoorloofd of legaal zouden zijn.

Ook met de krijtlijnen van Guy Verhofstadt zit het goed fout. Zo bijvoorbeeld dat de eis tot splitsing van de gezondheidszorg weggevallen zou zijn omdat de onverklaarbare verschillen weggewerkt werden. Ten eerste is die eis helemaal niet weggevallen, maar meer dan ooit actueel. Ten tweede zijn de onverklaarbare verschillen ook niet weggewerkt, maar slaagt federaal België er tegenwoordig beter in verhalen daarover uit de pers te houden. En gedraagt de N-VA (onder druk van CD&V die graag in een volgende federale regering zou zitten?) zich op dat punt tegenwoordig veel rustiger dan pakweg twee-drie jaar geleden. Het laatste dat ik uit die hoek over de gezondheidszorg gehoord heb is dat ze één of ander rapport eens grondig gingen bestuderen. Of las ik dat ze nog maar eens een nieuw rapport gingen bestellen, voor alle zekerheid?

Ook wat de werkgelegenheid betreft zit de Eerste Minister er goed naast. Het probleem in België is namelijk niet dat dezelfde regels op verschillende manieren worden toegepast in de verschillende landsdelen –was dat trouwens niet slechts een mythe, in het leven geroepen door kaakslagflaminganten?– hoewel dat de zaken er natuurlijk niet bepaald op vooruit helpt, maar wel dat er voor verschillende problemen verschillende oplossingen nodig zijn, en dat federaal België dat niet wil inzien en toelaten. Het is niet door de ene patiënt, een hartlijder, te dwingen exact evenveel en dezelfde pilletjes te nemen als zijn buur, die last heeft van een maagzweer, dat hij er beter op zal worden. En als je a priori als voorwaarde voor de behandeling van beide patiënten stelt dat ze allebei precies dezelfde behandeling moeten krijgen, nog voor de haast analytische diagnose dus, kom je vrijwel zeker uit op niet meer dan wat pijnstillers en misschien wat homeopathie. Het is precies die Belgische homeopathie gemengd met pijnstillers uit Vlaanderen die de toestand van de Waalse economie zo dramatisch heeft gemaakt. Dat een «wezenlijke solidariteit» noemen verandert daar trouwens niets aan.

Tot slot dan het ultieme pijnpunt van de laatste jaren, dat meteen het staatsmanschap van Guy Verhofstadt reduceert tot zijn ware proporties: Brussel-Halle-Vilvoorde. In welk ander land zou het mogelijk zijn dat een regering er veertien dagen vroeger dan gepland de brui aan moet geven omdat de regering er niet geslaagd is een kieskring in overeenstemming te brengen met de Grondwet? In welk ander land zou de bevolking zoiets trouwens slikken, laat staan dat de pers er zo «sereen» over zou doen. Om nog maar te zwijgen over «kwaliteitsjournalisten» die amper een week later de Eerste Minister, die uiteindelijk toch verantwoordelijk is voor die wantoestand, uitroepen tot staatsman met een communautaire blik. Il faut le faire, zoals men aan de andere kant van de taalgrens zegt.