Fascisme in Zweden

Bij de verkiezingen in Zweden van dit week-end behaalde de extreem-rechtse partij Zwedendemocraten (SD, Sverigedemokraterne) de hoogste score ooit: 2,9% op landsbasis. Vooral in Skåne in het Zuiden van Zweden staat de partij sterk – de invloed van de Deense Volkspartij (DF , Dansk Folkeparti) is daar ongetwijfeld niet vreemd aan. De partij had echter af te rekenen met allerlei sabotagepogingen uit anti-fascistische hoek.

Het meest merkwaardige aan de zaak is misschien nog wel dat de Anti-Fascistische Actie (AFA, Antifascistisk Aktion) op haar webstek uitgebreid over haar sabotage-acties mag snoeven, zonder dat de politie ingrijpt. Een opsomming van enkele van de «heldendaden» die haar leden de laatste weken verricht hebben:

• Verkiezingsplakaten van de partij werden systematisch verwijderd;
• Verkiezingspropaganda van de partij werd uit bibliotheken verwijderd;
• Verkiezingspropaganda van de partij werd op sommige plaatsen uit de brievenbussen gevist;
• Kandidaten op de lijsten van SD kregen (persoonlijke) dreigbrieven toegestuurd om zich terug te trekken, en sommigen trokken zich ook daadwerkelijk terug;
• Een verkiezingstoespraak in Västerås van de Nationaal-Democraten (ND, Nationaldemokraterne), een andere extreem-rechtse partij, werd grondig verstoord.

De meest ernstige zaak is echter dat de stembiljetten van SD systematisch weggehaald werden uit de kieslokalen, zowel op de dag van de verkiezingen als ervoor voor de mensen die op voorhand willen stemmen. Hier hoort misschien een kort uitleg bij over hoe men in Zweden stemt: in de kieslokalen liggen namelijk per partij stembiljetten met ofwel alleen de naam van de partij, ofwel de kandidatenlijst, en wanneer men op een partij wil stemmen steekt men zo'n biljet in een enveloppe die men vervolgens in de stembus stopt. Wanneer dus de stembiljetten voor een partij systematisch uit de kieslokalen verwijderd worden, kan men alleen nog via het derde alternatief voor die partij stemmen: op een blanco biljet de naam van de partij van voorkeur schrijven. Dat laatste houdt natuurlijk meer risico's in op ongeldigheid, plus dat het natuurlijk iets meer werk vraagt.

Ik wil me niet uitspreken over de vraag of er tussen de leden of aanhangers van SD, ND en konsoorten fascisten zitten, maar dat er bij AFA fascisten zitten een feit dat vaststaat. De methodes die AFA gebruikt kunnen immers bezwaarlijk democratisch genoemd worden.