Laatste peiling van 2008

Deze ochtend publiceerde de krant La Libre Belgique de resultaten van wat waarschijnlijk de laatste politieke peiling van 2008 zal zijn. Aan Vlaamse zijde vielen er geen grote verschuivingen te noteren; aan Franstalige zijde alleen dat de PS nu voor het eerst weer meer dan een foutenmarge groter is dan de MR in een peiling van La Libre Belgique.

Deze peiling werd afgenomen vóór de huidige politieke crisis losbrak, en meteen kan dus de vraag gesteld worden in hoeverre de resultaten vandaag nog relevant zijn. Dat neemt niet weg dat wanneer we uitzoomen in de tijd, deze peiling de trends in de peilingen van de afgelopen maanden bevestigt, en dit aan beide zijden van de taalgrens.

Beginnen we zoals naar gewoonte met de grootste partijen aan Vlaamse zijde. De CD&V blijft afgetekend de grootste partij, en blijft stabiel boven de grens van de twintig procent noteren. Voor Open Vld is er een licht verlies, dat significant is vergeleken met de laatste verkiezingen. Voor de partij is het de slechtste score sedert het voorjaar van verleden jaar – een gevolg van de schandalen rond de ministers Patrick Dewael en Karel de Gucht? Vlaams Belang blijf het ellendig doen, en zit ongeveer vijf procent onder haar score van bij de laatste federale verkiezingen, en maar liefst tien procent van bij de laatste regionale verkiezingen. Ook bij sp.a-Vl.Pro valt er weinig positief nieuws te rapen, met een lichtjes negatieve trend.

Lijst Dedecker blijft vooruit gaan, en wordt nu zelfs de derde partij bij La Libre Belgique. Het verschil met de tweede partij, Open Vld, bedraagt slechts een halve procent, maar ook het verschil met de vierde partij, sp.a-Vl.Pro, is niet-significant. Statistisch kan dus niet uitgemaakt worden of de partij nu de tweede partij van Vlaanderen is, of slechts op de vierde plaats staat. De partij staat in ieder geval op een winst van tien procent tegenover de laatste verkiezingen, een fenomenale score.

Bij de kleinere partijen gaat het minder goed. Groen! maakt verlies noch winst, en kan zich misschien al tevreden achten dat het op een veilige afstand boven de kiesdrempel zit. Dat laatste kan niet gezegd worden van N-VA, dat in deze peiling net onder de kiesdrempel duikt. Het is dus best mogelijk dat de partij na de volgende verkiezingen terugvalt op slechts één of twee zetels in het Vlaams Parlement, en opnieuw af te rekenen zal hebben met existentiële vragen.

Een prognose voor de zetelverdeling in het Vlaams Parlement levert trouwens enkele interessante vaststellingen op. Uit de drie prognoses die opgesteld werden bleek dat CD&V zou kunnen rekenen op 30 of 31 zetels, en dus zelfs een zetel of twee zou kunnen bijwinnen. Vlaams Belang zakt tot slechts 20 of 19 zetels, en verliest daarmee meer dan een derde van haar mandatarissen in het Vlaams Parlement. Open Vld komt op 22 tot 24 zetels uit, een verlies van een paar zetels, terwijl Groen! met 6 tot 8 zetels status quo blijft of een zetel of twee bijwint. N-VA worstelt met de kiesdrempel, en een klein verschil in aantal stemmen kan beslissen of de partij tot 4 zetels kan behouden, dan wel terugvalt tot misschien zelfs maar 1 zetel uit West-Vlaanderen. Nieuwkomer Lijst Dedecker ten slotte zou uitkomen op 20 tot 23 zetels, en heeft hopelijk voldoende politici met de juist capaciteiten in huis om al die zetels te kunnen opvullen.

Wat betekent dit voor de coalities? Om te beginnen is het duidelijk dat in alle gevallen minstens drie partijen nodig zijn om een meerderheid te vormen in het Vlaams Parlement. Het behoud van de huidige coalitie CD&V, Open Vld en sp.a-Vl.Pro is een mogelijkheid, met een stevige meerderheid in elk van de drie prognoses. De krant La Libre Belgique slaat wat dit betreft in haar analyse de plank ferm mis, omdat ze zich alleen maar baseert op procenten. Die vertellen natuurlijk niet het hele verhaal, met onder meer alle stemmen die naar «anderen» gaan, plus een eventuele duik van de N-VA onder de kiesdrempel in meerdere kieskringen. Concreet: een percentage van 54,3% kan een stevige meerderheid van 73 zetels opleveren als slechts 90% van de stemmen zetels kunnen opleveren.

Een alternatief voor de huidige coalitie is CD&V, Open Vld en Lijst Dedecker, een coalitie waarvan Jean-Marie Dedecker zelf al liet weten dat hij die wel zou zien zitten. Ook CD&V samen met sp.a-Vl.Pro en LDD is een theoretische mogelijkheid, maar een zogenaamde regenboogcoalitie van CD&V, sp.a-Vl.Pro en Groen! beschikt in geen enkele prognose over een meerderheid. Opvallend: CD&V is zo goed als incontournable dankzij het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang.

Werpen we tot slot nog een blik op de resultaten voor de Franstalige partijen. Zoals reeds vermeld wordt de PS voor de eerste keer opnieuw de grootste partij bij La Libre Belgique met een voorsprong op de MR die groter is dan de foutenmarge. Verderop wordt de afstand tussen cdH en Ecolo weer iets groter. Een coalitie van MR en Ecolo waar Didier Reynders ooit van droomde lijkt weer veraf. Het Front National komt deze keer opnieuw boven de kiesdrempel uit, maar met de perikelen waarin die partij verwikkeld zit –of moeten we zeggen: zichzelf steeds weer inwikkelt– hoeft het niet te verbazen dat die partij het niet beter doet.