Winst voor N-VA, minder winst voor LDD

Zaterdag publiceerde Het Laatste Nieuws de resultaten van een nieuwe peiling. Veel nieuws bevatte die peiling niet: alleen de stijging van de N-VA en de achteruitgang van Lijst Dedecker zijn statistisch significant in deze peiling, waaraan 2000 Vlamingen deelnamen. Opvallend: het aantal mensen dat weigerde mee te werken lag veertig procent hoger dan anders.

Deze peiling verrast positief: niet alleen werd ze afgenomen onder een voldoende groot aantal Vlamingen, bovendien bevat ze ook een simulatie voor een zetelverdeling, zodat Luc van der Kelen zijn flater van januari niet hoefde te herhalen. Als ze voortaan ook wat vaker een peiling zouden kunnen organizeren dan eens om de vier maanden, hebben we in Vlaanderen eindelijk ook een krant die een beetje volwassen met peilingen om weet te gaan.

Wat valt er over de resultaten zelf te zeggen? CD&V stijgt lichtjes tegenover de vorige keer, maar vooral: vergroot haar voorsprong ten opzichte van de Open Vld die lichtjes achteruit gaat. Dirk van Mechelen mag dan wel naar eigen zeggen «beschikbaar» zijn voor de post van Minister-President, of de Open Vld die post ook zal kunnen opeisen op basis van de verkiezingsresultaten is nog maar zeer de vraag.

Ook de drie achtervolgers van de Open Vld gaan achteruit tegenover de vorige peiling. Vlaams Belang zit al lang in een neerwaartse spiraal, en die trend wordt ook deze keer bevestigd. Het resultaat is echter zo slecht niet als wat het expertenpanel van Knack eerder deze week nog voorspelde voor die partij. Bovendien was er het reeds vermelde fenomeen dat een veel groter aantal mensen dan gewoonlijk weigerde mee te werken aan de peiling. Een onderzoek van studenten van de Katholieke Hogeschool van de Kempen in opdracht van de Gazet van Antwerpen bracht deze week nog aan het licht dat vooral kiezers van het Vlaams Belang niet voor hun politieke mening durven of willen uitkomen. Wie vandaag dus al op het graf van het Vlaams Belang wil dansen, zou wel eens een zware kater tegemoet kunnen gaan.

Op virtueel gelijke hoogte met het Vlaams Belang staat Lijst Dedecker. Vergeleken met de vorige peiling van Het Laatste Nieuws gaat LDD er duidelijk op achteruit, vermoedelijk een effect van de affaire rond de privé-detective van Jean-Marie Dedecker. Het is onduidelijk of de peiling afgenomen werd voor of na het losbarsten van de affaire-Dirk Vijnck, en het zou dus kunnen dat de aanhang van LDD ondertussen nog verder geslonken is. Tegenover de vorige verkiezingen gaat de lijst er natuurlijk wel fors op vooruit.

Sp.a blijft het slecht doen, en zet in deze peiling haar slechtste resultaat in een peiling sedert 2004 neer. Het probleem van de partij is dat ze ondanks de financiële crisis in de media maar niet aan de bak kan komen om te wegen op de verkiezingscampagne. De schermutselingen ter rechterzijde tussen Open Vld en Lijst Dedecker zijn daar hoogstwaarschijnlijk de grote oorzaak van, maar anderzijds is het toch ook verbazingwekkend dat de partij ook uit die schermutselingen haar voordeel niet weet te halen. Vermoedelijk behaalt de socialistische partij straks een historisch slechte score als ze voor het eerst sedert de Tweede Wereldoorlog onder de vijftien procent duikt.

Bij de kleinere partijtjes boekt de N-VA winst, en neemt afstand van de kiesdrempel van vijf procent. Met deze uitslag mag de partij weer hopen dat ze in alle kieskringen (behalve Brussel) zetels zal kunnen halen. Groen! blijft stabiel, deze keer weliswaar met een uitslag die dichter bij de acht dan de zes procent zit, maar de partij heeft duidelijk nog een lang weg af te leggen tot haar eigen doel van tien procent. SLP ten slotte blijft ver onder de kiesdrempel, en het is maar de vraag of die partij de verkiezingen zal kunnen overleven.

Werpen we tot slot nog een blik op de zetelverdeling die Het Laatste Nieuws liet uitwerken. Mijn eigen simulatie gaf een vrijwel identieke zetelverdeling weer, met één uitzondering: de zetelverdeling tussen CD&V en N-VA. Aangezien mijn simulatie echter aan N-VA minder zetels gaf dan aan Groen! ondanks een hoger stemmenaantal, vermoed ik dat de zetelverdeling van Het Laatste Nieuws correcter is. De zetelverdeling toont ondertussen aan dat, als we met het cordon sanitaire rekening houden, alleen de coalities CD&V–Open Vld–LDD en CD&V–Open Vld–sp.a nog een meerderheid met drie partijen opleveren. Een coalitie CD&V–LDD–sp.a, voor zover die al politiek mogelijk zou zijn, strandt op precies de helft van de zetels. Aangezien het weinig waarschijnlijk is dat Open Vld en LDD samen in een coalitie zullen willen zitten –hoewel je natuurlijk nooit weet eens de verkiezingen voorbij zijn– en CD&V al aangegeven heeft niet bepaald veel zin te hebben in een regering met twee liberale partijen, lijkt het dus nu reeds vast te staan dat Vlaanderen ook na 7 juni geregeerd zal worden door CD&V, Open Vld en sp.a samen. Dat is opmerkelijk, want Open Vld zal vermoedelijk een licht verlies boeken, en zowel CD&V als sp.a zullen de slechtste uitslag ooit sedert de Tweede Wereldoorlog behalen! Het stemt in ieder geval tot nadenken.

Bijlage: alle Vlaamse peilingen sedert 2004 (PDF).