«Persoonlijke nota» Yves Leterme onaanvaardbaar

Volgens de krant zou Le Soir zou Yves Leterme verleden week geprobeerd hebben de Franstaligen te paaien met een «persoonlijke nota», maar die werd door Philippe Moureaux van de PS vakkundig afgeschoten nog voor de nota goed en wel verdeeld was onder de Franstalige onderhandelaars. Vraag is echter of ook de Vlaamse onderhandelaars deze nota gezien hebben, en wat zij ervan vonden, want ook voor Vlaanderen kan de geschetste oplossing bezwaarlijk aanvaardbaar genoemd worden.

Zeker, de nota bevat een aantal zinnige dingen, met onder meer een overheveling van een aantal bevoegdheden van de Brusselse gemeenten naar het Brusselse Gewest. Een volledige fusie en afschaffing van de negentien «baronieën» zou natuurlijk het ideale zijn, maar een stap in de goede richting is toch ook al iets. Dat het Brussels Gewest vervolgens in gemeenschap beheerd en gefinancierd zou worden door Vlaanderen en Wallonië is ook al zo gek nog niet, en de analyse van de Franstaligen dat op die manier het Brusselse Gewest gedegradeerd zou worden is volledig correct. Dat dit voor hen onaanvaardbaar is hoeft echter niet te verwonderen – het is immers steeds hun uitdrukkelijke bedoeling geweest om van Brussel een sterk gewest te maken, als het dan toch niet volledig en exclusief ingelijfd kon worden bij het Waalse Gewest of de Franse Gemeenschap, om op die manier Vlaanderen in de Belgische federatie in een minderheidspositie te kunnen duwen. Die verworven positie nu afgeven gaat diametraal in tegen hun eis en hoop om het Brusselse Gewest niet alleen te kunnen versterken maar bovendien ook uit te breiden ten koste van Vlaams grondgebied.

Aan de andere zijde staan natuurlijk de Vlaamse toegevingen die deze nota bevat. Om te beginnen de corridor, die door Yves Leterme gereduceerd wordt tot een weg die in gemeenschap beheerd wou worden door het Vlaamse en het Waalse Gewest. Daarmee zijn we natuurlijk helemaal in een Berlijns corridorscenario beland. Erger is dat op die manier inderdaad een corridor over Vlaams grondgebied geschapen wordt, zonder trouwens aan de Franstalige eis tegemoet te komen: zij willen immers een corridor die ten eerste volledig en dus exclusief uit Vlaanderen onttrokken wordt, en die ten tweede breed genoeg is zodat Brussel in een Wallobrux-constructie geen exclave meer zou zijn. Dat laatste betekent onder meer dat de corridor er op een kaart niet uit mag zien als een ellendig streepje, en dat het mogelijk moet zijn in die corridor een bebouwing te scheppen die het Waalse Gewest kan aaneensluiten met het Brusselse Gewest.

Nog erger is echter de «oplossing» die Yves Leterme «persoonlijk» voorstel voor het probleem Brussel-Halle-Vilvoorde. Hij stelt voor op het gebied van de oude provincie Brabant twee overlappende kiesarrondissementen op te richten: een Nederlandstalig arrondissement dat Vlaams-Brabant en Brussel omvat, en een Franstalig dat Waals-Brabant, Brussel en de zes faciliteitengemeenten in de Rand omvat. Dat betekent enerzijds dat de Franstaligen in de rest van Vlaams-Brabant niet meer op de Franstalige lijsten uit Brussel zouden kunnen stemmen, wat onaanvaardbaar is voor de Franstaligen, maar anderzijds worden de zes faciliteitengemeenten voor de federale verkiezingen uit Vlaams-Brabant gelicht en bij Brussel gevoegd. Dit kan voor Vlaanderen geen aanvaardbare oplossing zijn, en of dit in overeenstemming is met de Grondwet is ook al zeer de vraag. Het voorstel stapt immers van een kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde over naar een kieskring Brussel-Zes, waardoor de schending van het gelijkheidsbeginsel, het argument dat het Arbitragehof gebruikte om de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde ongrondwettelijk te noemen, weliswaar gereduceerd wordt, maar niet volledig opgeheven.

Is dus het voorstel dat in de «persoonlijke nota» van Yves Leterme naar voor komt onaanvaardbaar voor de Vlamingen en hoogstwaarschijnlijk al even ongrondwettelijk als de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde zelf, blijft de vraag wat precies de status van deze nota was. Mag ik aannemen dat Yves Leterme het voorstel in zijn «persoonlijke nota» zélf aanvaardbaar vindt? In dat geval is het duidelijk dat Yves Leterme zijn verkiezingsbeloftes van iets meer dan een jaartje geleden vandaag volledig overboord heeft gegooid om zijn postje van Eerste Minister te kunnen behouden. En dan dringt de vraag zich meteen ook op: wat vindt men van deze nota bij de CD&V, en vooral, de N-VA van Bart de Wever?