Kunnen alleen blanke rechtse politici racist zijn?

Verleden week schoof de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva tijdens een persconferentie de schuld voor de huidige financiële crisis in de schoenen van «blanke blauwogige» mensen. Merkwaardig genoeg heeft de wereldpers hem voor deze platte racistische opmerking nog niet aangevallen, en de Britse regering probeerde zelfs de opmerking te vergoelijken. Het contrast met wat de Italiaanse eerste minister Silvio Berlusconi een paar maanden geleden overkwam toen hij een slechte grap maakte over de pas verkozen Amerikaanse president Barack Obama is enorm. Vanwaar dit verschil in behandeling?

Laten we even een paar maanden teruggaan in de tijd, meer bepaald naar de opmerking die Silvio Berlusconi dus gaf over Barack Obama: hij is «jong, knap, en zongebrand», aldus de Italiaanse eerste minister. De hele wereldpers viel natuurlijk over hem omwille van zo'n racistische uitlating, terwijl Silvio Berlusconi Barack Obama duidelijk alleen maar een compliment wou geven. En de zaak werd er niet bepaald beter op toen Silvio Berlusconi zich later liet ontvallen dat de journalisten die hem omwille van die opmerking van racisme beschuldigd hadden, «imbecielen» waren…

Vergelijk nu wat Silvio Berlusconi over Barack Obama zei met wat Lula zich liet ontvallen over die «blanke blauwogige» mensen die dus de schuld dragen voor de huidige financiële crisis, en niet Indianen, zwarten of armen. De Britse eerste minister Gordon Brown wist als reactie op Lulas uitval niets anders te zeggen dan dat de schuld voor de crisis niet aan individuen toegeschreven mag worden. De zaak is alleen dat Lula dat ook niet deed, maar uitdrukkelijk de schuld legde bij, tja, zullen we het maar een ras noemen? De Britse regering slaagde er vervolgens in de onzinnige opmerking van Gordon Brown te overtreffen door te verklaren dat de uitspraak van Lula waarschijnlijk niet voor het grote publiek bedoeld was, alsof ze daardoor minder racistisch zou zijn. Bovendien valt dat maar moeilijk te rijmen met het feit dat Lula maar al te graag verder uitwijdde over wat hij precies bedoelde met zijn uitspraak toen de journalisten hem daarom vroegen.

Stel je nu echter voor dat iemand als een Silvio Berlusconi iets gelijkaardigs zou gezegd hebben pakweg tien jaar geleden, vlak na de financiële crisis in Azië van 1997. Het kot zou waarschijnlijk veel te klein geweest zijn, en de mediastorm zou wekenlang aangehouden hebben om zoveel primair racisme aan te klagen. De uitlating van Lula daarentegen kreeg amper media-aandacht: De Morgen bracht ze enkel als financieel (!) nieuws, terwijl bij die andere kwaliteitskrant De Standaard van een artikel hierover voorlopig nog geen spoor te bekennen valt. Ook internationaal werd er amper over Lulas opmerking gerapporteerd.

Overigens zijn het de media alleen niet die massaal niet thuis geven. Waar is bijvoorbeeld Karel de Gucht om te verklaren dat hij niet begrijpt dat een verstandig man zoiets zou kunnen zeggen? Waar zijn de paars-groene partijen om in het parlement gezamenlijk een resolutie in te dienen om de Braziliaanse ambassadeur op het matje te roepen, bij hoogdringendheid wel te verstaan? En waar is André Flahaut om te eisen dat de Belgische ambassadeur uit Brazilië teruggeroepen zou worden? Blijkbaar zijn sommige mensen racist of schuldig aan misdaden tegen de menselijkheid, wat ze ook gezegd of bedoeld mogen hebben, en anderen nooit ofte nimmer…