Racisme en de presidentsverkiezingen in de VS

Maandenlang hebben de media doorgeëmmerd over het Bradley-effect, omdat gevreesd werd dat het wel eens roet in het eten had kunnen gooien tijdens de presidentsverkiezingen van enkele dagen geleden. Grofweg kan men stellen dat het Bradley-effect erop neerkomt dat wanneer er twee kandidaten zijn voor een ambt, de ene blank en de andere zwart, er een significant aantal blanken bestaat dat echt van plan is voor de zwarte kandidaat te stemmen, en dat ook antwoordt wanneer een opiniepeiler hen ondervraagt, maar eens in het stemhokje zetten ze toch maar een kruisje achter de blanke kandidaat. Racisme! Maar waar is de mediastorm over het feit dat maar liefst 95% van de zwarten voor Barack Obama heeft gestemd, toch wel duidelijk een racistisch getinte uitslag?

Laten we het allemaal even narekenen om een schatting te kunnen maken. Historisch gezien hebben de zwarten altijd voor de Democratische presidentskandidaat gestemd. In 2000 behaalde Al Gore 85% van de zwarte stemmen, en in 2004 wist John Kerry zelfs 90% van de zwarte stemmen voor zich te winnen. Beiden deden het daarmee beter dan Bill Clinton, zowel voor de verkiezingen van 1992 als 1996. Nemen we nu de uitslag van John Kerry als basis, dan mogen voor elke vijf stemmen voor de Republikeinse kandidaat 45 stemmen voor de Democratische kandidaat verwacht worden. Of nog, op dinsdag gingen maar liefst 50% van de zwarte stemmen in de eerste plaats omwille van racistische motieven naar Barack Obama.

Deze afschatting houdt natuurlijk geen rekening met een ander effect dat opgetreden kan zijn tijdens deze verkiezingen: zwarten die zich anders de moeite niet zouden genomen hebben om zich zelfs nog maar te laten registreren, maar dat deze keer wel gedaan hebben en ook effectief zijn gaan stemmen voor Barack Obama omwille van de hierboven aangehaalde racistische motieven. Een verhoging van het aandeel zwarte stemmen in het totaal aantal stemmen zou zo'n effect kunnen aantonen.

Heeft dit zwart racisme echter enig effect gehad op de uiteindelijke uitslag van de verkiezingen? Om dat te controleren, moeten de 50% racistische zwarte stemmen verdeeld worden volgens dezelfde sleutel als de andere 50%: 45% voor Barack Obama, en 5% voor John McCain. Verder, hoewel zwarten 13,4% uitmaken van de bevolking van de VS, beperkt hun aandeel in de verkiezingen zich gewoonlijk slechts tot zo'n 10%. De 5% extra die John McCain dus had moeten krijgen van de zwarten, vertaalt zich daarom naar 0,5% extra in het totale aantal stemmen. Naar mijn mening is dit aantal te klein om de uitslag van de verkiezingen te kunnen veranderen.

Dat neemt echter niet weg dat het duidelijk is dat een groot deel van de zwarten in de VS zijn stem heeft laten beïnvloeden door racistische motieven. Zelfs al gaat het niet om 50% van de zwarte stemmen, maar slechts 40% of 30%, het aantal blijft enorm. Het is daarom ook verwonderlijk dat hierover nog geen mediastorm is uitgebroken, met allerlei analyses over hoe racistisch sommige delen van de VS-bevolking wel geworden zijn, om over demonstraties en strenge veroordelingen uit de hoek van allerlei anti-racistische verenigingen nog maar te zwijgen. Of is het dat soms niet?