Lijst Dedecker als waterdrager voor sp.a-SPIRIT

Wat is het effect van de Lijst Dedecker op de zetelverdeling voor de andere partijen als de lijst de kiesdrempel niet haalt? Een analyse en een simulatie aan de hand van de laatste peiling van La Libre Belgique geven een indicatie.

Om een analyse te kunnen maken moeten we weten wat er met de stemmen van Lijst Dedecker zou gebeuren indien de lijst niet zou bestaan. Aan de hand van de resultaten van de peiling van De Standaard/VRT kunnen we een ruwe schatting maken, en voor de rest van de analyse aannemen dat de helft van de stemmen terug zou vloeien naar het Vlaams Belang, en telkens een kwart naar Open Vld en CD&V-N-VA. Dit is zo'n gekke veronderstelling nog niet als we kijken naar het programma van Lijst Dedecker en luisteren naar waar Jean-Marie Dedecker zelf zegt naar stemmen te willen hengelen.

Volgende factor is het effect van het verschuiven van 1% van de kiezers van een bepaalde partij X naar de Lijst Dedecker. Voor de vier grote formaties CD&V-N-VA, Vlaams Belang, sp.a-SPIRIT en Open Vld geldt dat een extra procent van de stemmen gemiddeld resulteert in één kamerzetel extra. Dat betekent dat als bijvoorbeeld het Vlaams Belang 1% aan Lijst Dedecker verliest, de partij in eerste instantie ook één zetel zal verliezen. Anderzijds blijft het aantal zetels gelijk, en indien Lijst Dedecker onder de kiesdrempel blijft en dus geen zetels haalt, betekent dit dat de zetel willekeurig naar één van de drie andere partijen zal gaan. Voor de eenvoud kunnen we stellen dat de kans telkens 30% bedraagt voor elk van de drie andere grote formaties, en 10% voor Groen!. Daarmee kan dan volgende tabel berekend worden:

	Bron
Partij	Vlaams Belang	CD&V N-VA	Open Vld
Aandeel	50%	25%	25%	Som
CD&V-N-VA	+0,150	-0,250	+0,075	-0,025
Vlaams Belang	-0,500	+0,075	+0,075	-0,350
sp.a-SPIRIT	+0,150	+0,075	+0,075	+0,300
Open Vld	+0,150	+0,075	-0,250	-0,025
Groen!	+0,050	+0,025	+0,025	+0,100

Uit deze tabel blijkt duidelijk dat per procent die de Lijst Dedecker haalt, Vlaams Belang 0,35 van een zetel verliest, en sp.a-SPIRIT 0,3 van een zetel wint. Voor de andere partijen is het effect minimaal: Groen! wint 0,1 zetels per procent, terwijl CD&V-N-VA en Open Vld elk 0,025 zetels verliezen. Men kan m.a.w. stellen dat Lijst Dedecker als een doorgeefluik van zetels van Vlaams Belang naar sp.a-SPIRITfungeert met een factor van een derde per procent. Nemen we de resultaten voor de Lijst Dedecker in de twee laatste peilingen en het gemiddelde ervan, dan krijgen we volgende tabel:

Lijst Dedecker	2,3%	2,75%	3,2%
CD&V-N-VA	-0,06	-0,07	-0,08
Vlaams Belang	-0,81	-0,96	-1,12
sp.a-SPIRIT	+0,69	+0,83	+0,96
Open Vld	-0,06	-0,07	-0,08
Groen!	+0,23	+0,28	+0,32

Uit deze tabel blijkt duidelijk dat Lijst Dedecker waarschijnlijk één zetel van Vlaams Belang naar sp.a-SPIRIT zal verschuiven, of eventueel naar Groen!. Deze getallen moeten natuurlijk wel met een korrel zout genomen: enerzijds zijn er natuurlijk de aannames waarvan we zijn uitgegaan, anderzijds kunnen de effecten van de zetelverdelingen in de kieskringen soms nogal grillig zijn. Maar we kunnen de laatste peiling van La Libre Belgique wel gebruiken om het effect van de Lijst Dedecker te simuleren, en zien wat de effecten in dat geval zijn. Uit de resultaten blijkt het volgende:

• In de kieskring Leuven wordt inderdaad een zetel van Vlaams Belang naar sp.a-SPIRIT verschoven;
• In West-Vlaanderen verschuift er bovendien ook een zetel van Open Vld naar Groen!;
• In Oost-Vlaanderen komt de laatste zetel van Vlaams Belang onder druk te staan ten voordele van die van sp.a-SPIRIT;
• In Brussel-Halle-Vilvoorde worden de kansen van de PS op een volgende zetel groter ten koste van CD&V-N-VA .

De resultaten van de simulatie zijn daarmee grotendeels in overeenstemming met de analyse die hierboven uitgevoerd werd.

Daarmee kan geconcludeerd worden dat een onafhankelijke Lijst Dedecker een lichte verzwakking van de Vlaamse rechterzijde in Kamer betekent, en een lichte versterking van de Vlaamse linkerzijde. Bovendien kan de lijst er in Brussel-Halle-Vilvoorde voor zorgen dat de Franstaligen een zetel extra halen.

Het spreekt natuurlijk voor zich dat Lijst Dedecker het recht heeft alleen op te komen bij de komende federale verkiezingen, maar het is belangrijk dat men op voorhand een goed idee heeft van wat de effecten hiervan zullen zijn. En helemaal ironisch zou het zijn als Jean-Marie Dedecker uiteindelijk er zou toe bijdragen dat zijn stadsgenoot Johan vande Lanotte zich na 10 juni in de Wetstraat 16 zou kunnen vestigen.