Christen-democraten incontournable in de Kamer?

De laatste tijd is de vraag of Yves Leterme aan de federale verkiezingen zou moeten (of mogen) meedoen een paar keer opgedoken. Achtergrond voor die vraag is de populariteit van de Vlaamse Minister-President in de populariteits-polls, en de hoge scores van de CD&V in de peilingen. De vraag of hij ook kans maakt federaal Eerste Minister te worden hangt echter niet alleen af van het resultaat van zijn partij, maar ook van wat er aan de andere zijde van de taalgrens gebeurt, en hoe dit zich allemaal vertaalt in zetels in de Kamer. Op dit ogenblik lijkt het erop dat de christen-democraten zo goed als incontournable geworden zijn en de CD&V de grootste partij in elke mogelijke coalitie – de kansen voor Yves Leterme zien er met andere woorden goed uit.

Wat volgt is dezelfde oefening als drie maanden geleden, maar dan op basis van de laatste opiniepeilingen. Ook bij deze prognoses gelden dezelfde waarschuwingen als de vorige keer, maar aangezien de resultaten ook met die van de vorige keer vergeleken kunnen worden, wordt het duidelijk hoe gevoelig de prognoses zijn voor schommelingen in de peilingen. Verschil met verleden keer is wel dat er voor de Franstalige partijen twee simulaties werden gemaakt, en dat niet alleen de resultaten van de laatste peiling van La Libre Belgique, maar ook die van Le Soir/RTBf verwerkt werden.

Vlaamse partijen

Wat de simulatie op basis van de gemiddelden betreft, valt onmiddellijk het verlies van de VLD op. Die partij heeft de afgelopen drie maanden in de peilingen meer dan één procent verloren, en door het spel van de zetelverdelingen over de kieskringen heeft dit deze keer voor die partij nogal grote gevolgen. Ander opvallend feit: verleden keer was het Vlaams Belang groter dan CD&V, terwijl CD&V deze keer op gelijke hoogte komt. Dit laatste natuurlijk onder voorbehoud wat betreft de interne verdeling van de zetels tussen CD&V en N-VA.

De resultaten van de simulatie op basis van De Stemmenkampioen tonen geen verschil vergeleken met verleden keer, op die ene zetel die van CD&V naar Vlaams Belang verschuift na. Groen! haalt in deze simulatie alleen in Antwerpen en Oost-Vlaanderen een zetel, en blijft in West-Vlaanderen strijden voor een eerste zetel. Verleden keer had de partij ook uitzicht op een tweede zetel in Antwerpen, maar in die kieskring kijkt nu het Vlaams Belang uit op een tiende zetel. De vraag is natuurlijk wel of die partij in de Antwerpse kieskring nog even sterk vooruit zal gaan als in de rest van het land, iets waar deze simulatie geen rekening mee kan houden.

Tot slot nog een simulatie gebaseerd op de «bijgestelde gemiddelden», waarin het Vlaams Belang nu een zetel groter wordt dan het Vlaams Kartel van CD&V en N-VA samen. In deze simulatie is het Vlaams Belang trouwens met ruime voorsprong de grootste partij in de federale Kamer, bijna een kwart groter dan de PS.

Franstalige partijen
Zoals reeds vermeld werden deze keer niet alleen de resultaten van de laatste peiling van La Libre Belgique gebruikt, maar ook die van de peiling van Le Soir/RTBf. De resultaten zijn daarom niet helemaal vergelijkbaar met verleden keer, maar toch zijn er weinig veranderingen te melden. Niet helemaal onverwacht gaat de PS een beetje achteruit.

Voor de volledigheid werd er ook een simulatie opgesteld op basis van «bijgestelde gemiddelden» voor de Franstalige partijen. Vergeleken met die op basis van de gewone gemiddelden valt op dat de MR enkele zetels verliest aan Ecolo, en één aan het FN. In deze simulatie haalt het FNmaar liefst drie zetels in Henegouwen. De vierde zetel van die partij komt uit de provincie Luik. Bovendien kan de partij nog een zetel halen in de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde als ze er de kiesdrempel weet te halen.

Coalities
Kijken we tot slot naar de globale situatie in de Kamer voor de drie simulaties, dan valt op dat deze keer paars nergens meer een meerderheid haalt. Ook een paars-groene coalitie heeft de laatste maanden wat terrein verloren. Een tripartite daarentegen blijft over een ruime tweederde meerderheid beschikken. De drie andere coalities, rooms-rood, rooms-rood-groen en rooms-blauw blijven op hetzelfde niveau vergeleken met de vorige keer.

Welke partij wordt de grootste? Net zoals verleden keer wint het Vlaams Belang die competitie, maar CD&V komt wel op gelijke hoogte voor de simulatie op basis van de gemiddelden. In die simulatie wordt CD&V deze keer ook groter dan de PS. Indien Elio di Rupo de post van Eerste Minister wil opeisen in een tripartite, zal hij dat moeten doen op basis van de grootte van de politieke families, niet de partijen. Hij zal dan wel nauwkeurig moeten definiëren wat een politieke familie vandaag nog is: hoort N-VA bij de christen-democratische familie, en zo neen, hoort SPIRIT dan wel bij de socialistische familie?

Het belangrijkste resultaat van deze prognose is waarschijnlijk dat de paarse meerderheid definitief gebroken lijkt: zelfs in de meest paars-vriendelijke simulatie hebben de huidige meerderheidspartijen een zetel te kort in de Kamer. Tenzij Groen! en Ecolo zich geroepen voelen om de paarse partijen nog eens uit de nood te helpen, betekent dit dat in de volgende federale regering opnieuw christen-democraten zitting zullen hebben.